Εισήγηση στον ΑΠ για συνταγματικότητα του ορίου των 6.000 ευρώ στις αποζημιώσεις του Επικουρικού Κεφαλαίου

Συνταγματικό και σύμφωνο με την Ευρωπαϊκή και Ελληνική νομοθεσία έκρινε το ανώτατο πλαφόν των 6.000 ευρώ στις αποζημιώσεις του Επικουρικού Κεφαλαίου λόγω τροχαίων ατυχημάτων, ο Αρεοπαγίτης, κ. Παναγιώτης Χατζηπαναγιώτης με σχετική εισήγησή προς το Δ΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου.

Το Επικουρικό Κεφάλαιο Ασφάλισης Ευθύνης από Ατυχήματα Αυτοκινήτων, το οποίο είναι υπό τον έλεγχο και την εποπτεία του υπουργείου Ανάπτυξης, αποζημιώνει τα τροχαία ατυχήματα σε περίπτωση κατά την οποία η ασφαλιστική εταιρεία κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης, ανακληθεί η άδεια λειτουργία της, ή το αυτοκίνητο είναι ανασφάλιστο ή είναι αγνώστων στοιχείων.

Το Επικουρικό Κεφάλαιο, λόγω της υφιστάμενης οικονομικής κρίσης, παρουσίασε έλλειμμα 700 εκατομμυρίων ευρώ και τέθηκε ζήτημα βιωσιμότητας του. Έτσι, με το Ν. 4092/2012 τέθηκε ανώτατο πλαφόν το ποσό των 6.000 ευρώ για τις περιπτώσεις χρηματικών αποζημιώσεων.

Ο κ. Χατζηπαναγιώτης υποστήριξε ότι η επιβολή του ανώτατου πλαφόν στο «Επικουρικό Κεφάλαιο», δεν προσκρούει στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, ούτε στις Ευρωπαϊκές Οδηγίες 72/166/ΕΟΚ και 84/5/ΕΟΚ που αφορούν την αστική ευθύνη από την κυκλοφορία των αυτοκινήτων.

Τους αρεοπαγίτες τους απασχόλησε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος κατά το οποίο τραυματίστηκε θανάσιμα 76χρόνος. Η σύζυγός του και οι τρεις αδελφές του προσέφυγαν στην Δικαιοσύνη, διεκδικώντας δικαστικά το ποσό των 240.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης που υπέστησαν από τον θάνατο του 76χρόνου. Το πρωτόδικο δικαστήριο τους επιδίκασε συνολικά το ποσό των 95.000 ευρώ, ωστόσο η εισήγηση του κ. Χατζηπαναγιώτη βρίσκεται προς διαφορετική κατεύθυνση.

Να σημειωθεί ότι οι Δικηγορικοί Σύλλογοι Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πειραιώς άσκησαν παρέμβαση υπέρ των συγγενών και κατά της επιβολής του ανώτατου πλαφόν στο Επικουρικό Κεφάλαιο. Αναμένεται πλέον η έκδοση της απόφασης από το Δ΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου, το οποίο όμως δεν δεσμεύεται από την εισήγηση του Αρεοπαγίτη κ. Χατζηπαναγιώτη.


Πηγή: http://www.lawnet.gr/news/suntagmatiko-to-orio-ton-6000-euro-stis-apozimioseis-tou-epikourikou-kefalaiou--34210.html

Είναι η αισχροκέρδεια ποινικό αδίκημα;

Βεβαίως και είναι, σύμφωνα με το άρθρο 405 του Ποινικού μας Κώδικα. Μάλιστα, προ οικονομικής κρίσης, είχε εκδοθεί η υπ' αριθμ. 13/2008 Γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η οποία ανέλυε τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες στοιχειοθετείται το έγκλημα της Αισχροκέρδειας.

Έτσι, κατά το άρθρο 405 ΠΚ τιμωρείται για αισχροκέρδεια όποιος σχετικά με άλλες δικαιοπραξίες, εκτός από αυτές που αναφέρονται στο άρθρο 404 παρ. 1 (σ.σ. το οποίο αφορά το αδίκημα της Τοκογλυφίας) και υπό τις ίδιες περιστάσεις, συνομολογεί ή παίρνει για τον εαυτό του ή για τρίτον περιουσιακά ωφελήματα που υπερβαίνουν την αξία της δικής του παροχής, τόσο ώστε ανάλογα με τις ειδικές περιστάσεις να βρίσκεται σε προφανή δυσαναλογία προς αυτήν.

Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι για να στοιχειοθετηθεί το έγκλημα της αισχροκέρδειας απαιτείται να συντρέξουν τα εξής στοιχεία: 

Αντικειμενικά μεν, 1) η συνομολόγηση και η λήψη εκ μέρους του δράστη για τον εαυτό του ή για τρίτον περιουσιακά ωφελήματα, 2) τα ωφελήματα να υπερβαίνουν την αξία της παροχής του δράστη τόσο, ώστε ανάλογα με τις ειδικές περιστάσεις να βρίσκεται σε προφανή δυσαναλογία προς αυτήν, 3) η συναλλαγή να γίνεται υπό τις εκμεταλλευτικές περιστάσεις της ανάγκης, την πνευματική αδυναμία, την κουφότητα, την απειρία ή την ψυχική έξαψη εκείνου που παίρνει την αντιπαροχή και 4) ο δράστης να τελεί το αδίκημα κατ` επάγγελμα ή κατά συνήθεια, υποκειμενικά δε να συντρέχει δόλος οποιασδήποτε μορφής, ακόμη και ενδεχόμενος (σ.σ. επομένως, αποκλείεται η τέλεση του ως άνω αδικήματος από αμέλεια). 

Επιπλέον, από την ερμηνεία της παραπάνω διατάξεως προκύπτει ότι αυτή έχει εφαρμογή σε άλλες, όχι πιστωτικές, δικαιοπραξίες, αλλά σε οποιεσδήποτε διμερείς δικαιοπραξίες οι οποίες προϋποθέτουν ανταλλαγή παροχών, δηλαδή είτε αυτές αφορούν απόκτηση ή μεταβίβαση πράγματος ή δικαιώματος (σ.σ. π.χ. πώληση), κατά τη σύναψη των οποίων όμως το ένα μέρος, εκμεταλλευόμενο την ανάγκη ή τα ελαττώματα του άλλου, κατορθώνει να δώσει ελάχιστα απέναντι σε αντιπαροχή δυσανάλογα μεγάλη (βλ. Αιτιολογ. Έκθεση, σελ. 393, ΑΠ 257/57 ΠοινΧρον Ε 546).

Επίσης, η κατ` επάγγελμα τέλεση της πράξεως της τοκογλυφίας υπάρχει όταν ο δράστης έχει την πρόθεση της επανειλημμένης διάπραξης του αδικήματος της τοκογλυφίας με σκοπό τον πορισμό εισοδήματος από αυτό. Δηλαδή, ούτε προηγούμενη καταδίκη για την ίδια πράξη του δράστη απαιτείται, ούτε τυγχάνει αναγκαίο ο δράστης να έχει διαπράξει περισσότερες από μία τέτοιες πράξεις. 

Και τούτο, διότι τα κριτήρια της συνδρομής της επιβαρυντικής αυτής περιπτώσεως δύνανται να διαπιστωθούν και σε εκείνον ο οποίος καταδικάσθηκε για μία μόνον πράξη, εφόσον υπάρχει πρόθεση για τέτοιες πράξεις για βιοπορισμό του (ΑΠ 1519/88 ΠοινΧρον 39.370, ΑΠ 329/89 Ποιν Χρον 39.899, ΑΠ 397/89 ΠοινΧρον 39.951, ΑΠ 501/89 ΠοινΧρον 39.979). Δεν απαιτείται δε να προκύπτει ότι αυτός έχει τελέσει τις ίδιες πράξεις και σε βάρος άλλου προσώπου.

Επίσης, η δυσαναλογία μεταξύ παροχής και αντιπαροχής, που πρέπει να συντρέχει κατά το χρόνο της κατάρτισης της σύμβασης, πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να την αντιλαμβάνεται οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος και έχει την έννοια ότι η ωφέλεια που αποκομίζει ο ένας σε βάρος του άλλου υπερβαίνει το μέτρο που κατά την ανταλλακτική καλή πίστη είναι φυσικό να αποκομίζει (ΑΠ 382/1992 ΕΕΝ 93, 303, ΝοΒ 93,874). Συνήθως είναι προφανής η δυσαναλογία, όταν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αντιπαροχής (ΑΠ 307/1993 ΝοΒ 42,382, Μ. Mapyapkqs, ΠοινΚ 2002 υπό το άρθρο 404).