Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011

Παρέμβαση του εισαγγελέα του ΑΠ για τις καταγγελίες των Οικονομικών Εισαγγελέων

Την παρέμβαση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ιωάννη Τέντε προκάλεσαν οι χθεσινές καταγγελίες, που περιέχονται στην επιστολή των δύο Οικονομικών Εισαγγελέων Γρηγόρη Πεπόνη και Σπύρου Μουζακίτη, αφήνοντας αιχμές για παρεμβάσεις στο έργο τους. 

Ο ανώτατος εισαγγελέας ανέθεσε στον αρχαιότερο αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και επιθεωρητή Φώτη Μακρή να διερευνήσει επειγόντως τους λόγους που οδήγησαν τους οικονομικούς εισαγγελείς στην απόφαση για την παραίτηση από τα καθήκοντα τους και στην υποβολή αιτήματος για την αντικατάστασή τους. 

Ζητά μάλιστα, να διευκρινιστεί η φράση με την οποία κλείνουν την επιστολή παραίτησης, αναφέροντας ότι «δεν δεχόμαστε να είμαστε Εισαγγελείς υπό απαγόρευση και καθυπαγόρευση, πολλώ μάλλον δε, δεν δεχόμαστε να αποτελέσουμε ένα άλλοθι και μία θεσμική κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τα πολυποίκιλα οργανωμένα συμφέροντα και τους ποικιλώνυμους εκφραστές τους, που δραστηριοποιούνται και αναπτύσσονται στην γκρίζα ζώνη του οικονομικού εγκλήματος».

Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

Παραιτήσεις με αιχμές από τους δύο οικονομικούς εισαγγελείς

Την παραίτησή τους υπέβαλαν οι οικονομικοί εισαγγελείς Γρηγόρης Πεπόνης και Σπύρος Μουζακίτης καταγγέλλοντας παρεμβάσεις στο έργο τους. Για «βεβιασμένη και υπερβολική δημόσια αντίδραση» που επιχειρεί να δημιουργήσει εντυπώσεις, πλήττοντας το κύρος της Δικαιοσύνης, κατηγορούν οι υπουργοί Οικονομικών και Δικαιοσύνης Ευάγγελος Βενιζέλος και Μιλτιάδης Παπαϊωάννου, τους δύο οικονομικούς εισαγγελείς. Έντονες ήταν οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης. 

Οι δύο εισαγγελείς είναι τα πρόσωπα που όλο αυτό το διάστημα χειρίζονται τις υποθέσεις μη καταβολής ΦΠΑ και χρεών στο Δημόσιο.

Με την παραίτησή τους αντιτίθενται επίσης σε προωθούμενο από το υπουργείο Οικονομικών σχέδιο νόμου το οποίο - όπως υποστηρίζουν - τους αφαιρεί ουσιαστικά τις αρμοδιότητές τους, ορίζοντας ότι τη θέση του οικονομικού εισαγγελέα θα καταλαμβάνει πλέον αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου.

«Δεν δεχόμαστε να είμαστε εισαγγελείς υπό απαγόρευση και καθ’ υπαγόρευση. Πολλώ μάλλον δε, δεν δεχόμαστε να αποτελέσουμε άλλοθι και μια θεσμική κολυμβήθρα του Σιλωάμ, για τα πολυποίκιλλα οργανωμένα συμφέροντα και τους ποικιλλόνυμους εκφραστές τους, που δραστηριοποιούνται και αναπτύσσονται στην γκρίζα ζώνη του οικονομικού εγκλήματος», υποστηρίζουν στην επιστολή με την οποία υποβάλλουν την παραίτησή τους.

«Με νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί και μας κοινοποιήθηκε όλως προφασιστικά και με δήθεν επιχειρήματα ως αιτιολογία, επιχειρείται η αντικατάστασή μας και η απαλλαγή από την παρουσία μας», αναφέρουν μεταξύ άλλων οι δύο λειτουργοί στην επιστολή τους, η οποία περιέχει πολλές αιχμές για τα εμπόδια που αντιμετώπισαν αλλά και εκφράσεις πικρίας. 

Η απόφασή τους, που φαίνεται να είναι αμετάκλητη, έπεσε σαν βόμβα τόσο στο Εφετείο όσο και στον Άρειο Πάγο, παρότι πληροφορίες αναφέρουν πως στο Εφετείο ήταν γνωστό από καιρό ότι οι δύο εισαγγελείς δεν βοηθήθηκαν στην άσκηση των καθηκόντων τους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι εδώ και επτά μήνες εκκρεμεί το αίτημά τους για την υποστήριξη του γραφείου τους με έναν δικαστικό υπάλληλο, ενώ όλοι γνώριζαν πως οι κ.κ. Πεπόνης και Μουζακίτης εργάζονταν με τους προσωπικούς τους φορητούς υπολογιστές, καθώς στο χώρο που τους παραχωρήθηκε δεν εγκαταστάθηκε ηλεκτρονικός υπολογιστής, παρότι ζητήθηκε πολλές φορές.
Η επιστολή
Στην επιστολή παραίτησής τους οι δύο εισαγγελείς αναφέρουν:

«Παρά το γενικότερο αρνητικό κλίμα και με πλήρη επίγνωση της ιδιάζουσας σχέσης μεταξύ της νεοελληνικής πραγματικότητας και του εν Ελλάδι αναπτυσσόμενου οικονομικού εγκλήματος, αποδεχτήκαμε ασμένως τον διορισμό μας, εμφορούμενοι από ειλικρινή διάθεση προσφοράς και βαθιά προσήλωση στο υπηρεσιακό καθήκον μας.

»Δεν επιδιώξαμε να γίνουμε αρεστοί, ούτε να εξασφαλίσουμε ανοχές των παντός είδους πολυποίκιλλων οικονομικών συμφερόντων, έναντι των οποίων η συγκρουσιακή μας πορεία με γνώμονα τη νομιμότητα ήταν δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη.

»Ήδη, με σχέδιο νόμου που πρόκειται να κατατεθεί και μας κοινοποιήθηκε, όλως προφασιστικώς και με δήθεν επιχειρήματα ως αιτιολογία, επιχειρείται η αντικατάστασή μας και η απαλλαγή από την παρουσία μας.

»Επειδή ουδέποτε επιδιώξαμε θέσεις και αξιώματα, δεν δεχόμαστε να είμαστε εισαγγελείς υπό απαγόρευση και καθ’ υπαγόρευση. Πολλώ μάλλον δε, δεν δεχόμαστε να αποτελέσουμε άλλοθι και μια θεσμική κολυμβήθρα του Σιλωάμ, για τα πολυποίκιλλα οργανωμένα συμφέροντα και τους ποικιλλόνυμους εκφραστές τους, που δραστηριοποιούνται και αναπτύσσονται στην γκρίζα ζώνη του οικονομικού εγκλήματος».
Οι δύο εισαγγελείς υπέβαλαν την παραίτησή τους στον αρμόδιο για οικονομικά θέματα, αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Νίκο Παντελή και ζητούν την αντικατάστασή τους απο το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.

Υπενθυμίζεται ότι ο θεσμός του οικονομικού εισαγγελέα δημιουργήθηκε πρόσφατα για να καταστήσει αποτελεσματικότερο τον κρατικό μηχανισμό στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, καθώς και ότι οιι οικονομικοί εισαγγελείς ορίζονται με απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου.

Οι υποθέσεις
Οι δύο εισαγγελείς είναι τα πρόσωπα που από το Νοέμβριο χειρίζονται τις υποθέσεις μη καταβολής ΦΠΑ και χρεών στο Δημόσιο.

Μεταξύ των υποθέσεων που χειρίστηκαν οι δύο οικονομικοί εισαγγελείς είναι και αυτές που αφορούν:
- στις καταγγελίες για παραποίηση των στοιχείων του αναθεωρημένου ελλείμματος του 2009 από την ΕΛΣΤΑΤ,
- στις καταγγελίες του πρώην υφυπουργού οικονομικών Δημήτρη Κουσελά για την ύπαρξη λίστας φοροφυγάδων,
- στις καταγγελίες με αφορμή την παραίτηση Σπινέλλη από την θέση του Γενικού Γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών για ύπαρξη παραμηχανισμού εντός του υπουργείου, ο οποίος αδρανοποιεί την διαδικασία είσπραξης προστίμων που επιβλήθηκαν μέσω του προγράμματος ΗΦΑΙΣΤΟΣ,
- στις καταγγελίες για τις παράνομες «εκπτώσεις» που εφαρμόζουν εφοριακοί για τις πληρωμές οφειλών στο Δημόσιο,
- στη διερεύνηση καταγγελιών περί συμμετοχής του αδελφού του πρώην Πρωθυπουργού σε εταιρία που φέρεται να εμπλέκεται με ασφάλιστρα κινδύνου των ελληνικών ομολόγων
- στις καταγγελίες για δανειοδοτήσεις τραπεζών προς τα δύο μεγάλα κόμματα, με εγγυήσεις μελλοντικές κρατικές επιχορηγήσεις.

Λήγει η προθεσμία για άσκηση Ανακοπής κατά του Προσωρινού Χαρτοφυλακίου Ζωής

Υπενθυμίζεται ότι οι ασφαλισμένοι των ασφαλιστικών εταιριών ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ και COMMERCIAL VALUE AEE για οποιαδήποτε αντίρρησή τους σχετικά με το αναρτηθέν  Προσωρινό Χαρτοφυλάκιο Ασφαλιστηρίων Ζωής & Συμπληρωματικών Παροχών οφείλουν να ασκήσουν Ανακοπή στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών μέχρι την 9η Ιανουαρίου 2012.

Εξάλλου, θα πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πληροφορίες θα υπάρξει συμπληρωματικός πίνακας απαιτήσεων ασφαλισμένων, ο οποίος θα εκδοθεί μέσα στον Ιανουάριο του 2012 και στον οποίο θα περιλαμβάνονται διορθώσεις για προφανή λάθη στον προσδιορισμό των απαιτήσεων των ασφαλισμένων, για τα οποία δεν θα χρειαστεί να ασκηθεί ανακοπή.  

Παρακαλούνται οι ασφαλισμένοι που έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για την άσκηση ανακοπής αλλά και οι ενδιαφερόμενοι για άσκηση ανακοπής να επικοινωνήσουν άμεσα με το γραφείο μας.
Σε κάθε περίπτωση θα ασκηθούν ανακοπές, μόνο εφόσον κάτι τέτοιο κρίνεται σκόπιμο, αφού ληφθεί υπόψη, αφενός το ποσό που αναγνωρίζεται ότι οφείλεται από την ασφαλιστική εταιρία και αφετέρου η πραγματική αξίωση του κάθε ασφαλισμένου κατά της οφειλέτριας ασφαλιστικής εταιρίας. 

Καλή χρονιά και χρόνια πολλά σε όλους.

Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2011

Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζήτησε να ανοίξουν οι φάκελοι με πυρκαγιές σε νησιά μετά από τις δηλώσεις Γιλμάζ

Μετά το σάλο που προκάλεσαν οι δηλώσεις του πρώην πρωθυπουργού της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ για εμπρησμούς ελληνικών δασών, παρενέβη ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιωάννης Τέντες.

Συγκεκριμένα, κ. Τέντες παρήγγειλε στις κατά τόπους εισαγγελίες της χώρας να ανασύρουν επειγόντως όλες τις υποθέσεις εμπρησμών της διετίας 1995 - 1997, οι οποίες έχουν τεθεί στο αρχείο για να αξιολογηθούν με τις δηλώσεις του πρώην πρωθυπουργού της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ για επιχείρηση εμπρησμού ελληνικών δασών από τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας του. 

Σύμφωνα με την εισαγγελική παραγγελία, οι δηλώσεις του Μ. Γιλμάζ θα αξιολογηθούν και θα συγκριθούν με τις δικογραφίες που έχουν τεθεί ήδη στο αρχείο, καθώς μπορεί να οδηγήσουν στους φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς των εμπρησμών. 

Ο κ. Τέντες έδωσε την επείγουσα αυτή παραγγελία στις κατά τόπους εισαγγελίες κατόπιν των δημοσιευμάτων και σχολίων σε διεθνή και ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, σχετικά με τις δηλώσεις του Τούρκου πρώην πρωθυπουργού.

Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2011

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «Για τη Δίκαιη Δίκη και την αντιμετώπιση φαινομένων Αρνησιδικίας» κατ' άρθρο.

Διαβάστε κατ' άρθρο τις σαρωτικές αλλαγές που επέρχονται με το σχέδιο νόμου «για τη δίκαιη δίκη και την αντιμετώπιση φαινομένων αρνησιδικίας» ΕΔΩ .

ΝΕΑ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Πολύτεκνοι και ανάπηροι με ακίνητη περιουσία άνω των 150.000 ευρώ θα πληρώνουν κανονικά το τέλος ακινήτων, σύμφωνα με τη νέα εφαρμοστική εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών. 

Στην ίδια εγκύκλιο τίθεται προθεσμία έως τις 20 Ιανουαρίου για να προσέλθουν στους δήμους όπου ανήκουν οι πολίτες που έχουν εντοπίσει λάθη στα στοιχεία υπολογισμού του τέλους. 

Ορίζεται επίσης η διαδικασία που θα ακολουθούν όσοι δηλώσουν αδυναμία στην πληρωμή του τέλους με την προσφυγή τους στον προϊστάμενο της εφορίας της περιοχής. 

Διαβάστε το πλήρες κείμενο της εγκυκλίου Πολ. 1251/20-12-11 εδώ

Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2011

Tην δική του οπτική αναφορικά, μεταξύ άλλων, με την κατάσταση στον χώρο της απονομής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, καταθέτει, απαντώντας στις ερωτήσεις του Lawnet.gr, ο πρόεδρος του Δικαστηρίου της ΕΕ, κ. Βασίλειος Σκουρής

Ο κ. Σκουρής εστιάζει στο μείζον ζήτημα της εναρμόνισης του εθνικού δικαίου με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό, ενώ προτείνει καινοτομίες που έχουν ήδη υιοθετηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την κατάσταση και στα εθνικά δικαστήρια.

L : Η Ελλάδα συχνά καλείται να λογοδοτήσει ενώπιον της Ευρωπαϊκής Δικαιοσύνης εξαιτίας της μη ενσωμάτωσης Οδηγιών στην εσωτερική έννομη τάξη. Που αποδίδεται κατά τη γνώμη σας αυτή η καθυστέρηση ή αδυναμία; Θα λέγατε ότι ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος τα τελευταία χρόνια ή αντίθετα υπάρχει επιδείνωση;

Από το 1981 μέχρι και το τέλος του 2010, η Επιτροπή έχει καταθέσει ενώπιον του Δικαστηρίου 379 προσφυγές παραβάσεως κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ωστόσο, δεν υπήρξε καταδικαστική απόφαση σε όλες τις υποθέσεις. Πολλές από τις προσφυγές διεγράφησαν λόγω του ότι η Ελλάδα συμμορφώθηκε πριν από την έκδοση απόφασης ενώ σε ορισμένες η απόφαση δεν ήταν καταδικαστική. Αν και ο αριθμός των προσφυγών κατά της Ελλάδας είναι υψηλός, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αναφερόμαστε σε ένα διάστημα περίπου 30 ετών.

Εκείνο όμως που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι σε μεγάλο ποσοστό οι προσφυγές παραβάσεως της Επιτροπής κατά της Ελλάδας δεν αμφισβητούνται από την Ελληνική Κυβέρνηση. Αυτό μπορεί να ερμηνευτεί κυρίως ως αδυναμία του κρατικού διοικητικού μηχανισμού να προσαρμοστεί εγκαίρως στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ένας μεγάλος αριθμός τέτοιων καταδικαστικών αποφάσεων κατά ενός κράτους μέλους είναι δυνατό να δημιουργήσει αφενός μεν μία ιδιαίτερα δυσμενή εικόνα για το κράτος αυτό σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αφετέρου προβλήματα όσον αφορά την αξιοπιστία του έναντι του Δικαστηρίου.

L : Πιστεύετε ότι υπάρχει τρόπος ο εθνικός νομοθέτης να αποκτήσει έναν πιο ευρωπαϊκό προσανατολισμό, κινούμενος a priori, σε πλαίσιο συμβατό με τις ρυθμίσεις και το πνεύμα του ευρωπαϊκού δικαίου;

Η προσέγγιση την οποία περιγράφετε αποτελεί υποχρέωση του εθνικού νομοθέτη και εντάσσεται στη γενικότερη προβληματική της ποιότητας της νομοθεσίας. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο Ελληνικό άλλα αφορά όλα τα κράτη, ακόμη και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Βελτίωση στο τομέα αυτό μπορεί να υπάρξει μόνο μέσω της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης των στελεχών της δημόσιας διοίκησης που είναι επιφορτισμένα με την εκπόνηση νομοθετικών κειμένων.

L : Εξετάζοντας τον μηχανισμό απονομής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, αναμφίβολα εστιάζει κανείς στο μείζον πρόβλημα των καθυστερήσεων, που τείνουν να αγγίξουν τα όρια της αρνησιδικίας. Αρκετοί υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο οφείλεται στη δικομανία των Ελλήνων, άλλοι ότι είναι πρόβλημα συστημικό. Τι θα σχολιάζατε σχετικά;

Δεν θεωρώ ότι το πρόβλημα έχει μια και μόνο γενεσιουργό αιτία. Δεν γνωρίζω εάν και κατά πόσο υπάρχουν στατιστικές που να αποδεικνύουν ότι οι Έλληνες είναι πιο δικομανείς από άλλους λαούς. Ωστόσο, το πρόβλημα της καθυστέρησης της απονομής της δικαιοσύνης στην Ελλάδα οφείλεται και σε άλλους παράγοντες, όπως οι έλλειψη σύγχρονων δικονομικών κανόνων και η ελλιπής μηχανοργάνωση και υλικοτεχνική υποδομή των δικαστηρίων.

L : Υπάρχουν, κατά τη γνώμη σας, καινοτομίες στη διαδικασία που ακολουθεί το ΔΕΕ και που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν σε εθνικό επίπεδο για τη βελτίωση της κατάστασης;

Η διαδικασία ενώπιον του ΔΕΕ είναι πολύ διαφορετική από δικονομικής άποψης σε σχέση με τη διαδικασία ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων κυρίως λόγω του γλωσσικού καθεστώτος. Όπως ενδεχομένως γνωρίζετε, το ΔΕΕ δικάζει σε 23 γλώσσες. Ωστόσο, κάποιες καινοτομίες όπως η ευρεία χρήση πληροφορικών συστημάτων και βάσεων δεδομένων, η σύνταξη των αποφάσεων και η δημοσίευσή τους σε ηλεκτρονική μορφή, η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων και η θέσπιση αυστηρών προθεσμιών για κάθε στάδιο της δίκης είναι μέτρα τα οποία θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να φέρουν κάποια αποτελέσματα και στην Ελλάδα.

L : Τους τελευταίους μήνες- μεσούσης και της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα- υπήρξαν πρωτοβουλίες για τη διεξαγωγή δικών με ταχύτερους του συνήθους ρυθμούς. Οι λεγόμενες "φοροδίκες εξπρές" έχουν προκαλέσει ποικίλα σχόλια και αιχμηρή κριτική από μερίδα του νομικού κόσμου της χώρας που υποστηρίζουν ότι στο βωμό της ταχύτερης εκδίκασης θυσιάζεται η ποιότητα της δικαιοσύνης. Ποια είναι η άποψή σας;

Από τη μια μεριά, είναι βέβαιο ότι η ποιότητα στην απονομή της δικαιοσύνης δεν πρέπει να θυσιάζεται άκριτα στο βωμό της ταχείας επίλυσης διαφορών. Από την άλλη μεριά, οι μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση δικαστικών αποφάσεων αποτελούν από μόνες τους στοιχείο κακής ποιότητας στην απονομή της δικαιοσύνης και έρχονται σε αντίθεση, κατά πάγια νομολογία τόσο του ΔΕΕ όσο και του ΕΔΔΑ, με την αρχή της δίκαιης δίκης και με το δικαίωμα σε αποτελεσματική δικαστική προστασία. Δεν θεωρώ ότι η ταχύτητα στην απονομή της δικαιοσύνης αποκλείει τη δυνατότητα έκδοσης ποιοτικών αποφάσεων. Όσον αφορά συγκεκριμένα για τις «φοροδίκες εξπρές», όπως τις αποκαλέσατε, θα προτιμούσα να μην σχολιάσω διότι δεν αποκλείεται το ζήτημα να τεθεί υπό κάποια μορφή και ενώπιον του ΔΕΕ. 

Ν. Λυμπεράκη

Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011

Σύνοψη Κοινωνικοασφαλιστικής Νομοθεσίας

Στο άρθρο που ακολουθεί, το οποίο είναι διατυπωμένο υπό τη μορφή ερωτήσεων - απαντήσεων για ευκολότερη κατανόηση, επιχειρείται μία περιγραφή του ισχύοντος βασικού νομοθετικού πλαισίου στην κοινωνική ασφάλιση.

1) Ποια είναι τα κυριότερα ασφαλιστικά ταμεία στην Ελλάδα ; 

· ΙΚΑ – ΕΤΑΜ (Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων – Επικουρικό Ταμείο Μισθωτών) 

· ΟΑΕΕ (Οργανισμός Ανεξάρτητων Ελεύθερων Επαγγελματιών) 

· Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) 

· Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.) 

· Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΕΤΑΠ – ΜΜΕ) 

· Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ) 

· Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ) 

· Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) 

· Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) 

· Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Απασχολούμενων στα Σώματα Ασφαλείας (ΤΕΑΠΑΣΑ) 

· Ταμείο Προνοίας Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ) 

· Ταμείο Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) 

· Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ) 

Τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία έχουν τους περισσότερους ασφαλισμένους στην Ελλάδα είναι το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ο ΟΑΕΕ. 

2) Τι είναι το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ; 

Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι ο μεγαλύτερος Κοινωνικός Ασφαλιστικός Οργανισμός στην Ελλάδα και καλύπτει εργαζόμενους που παρέχουν : 

· Εξαρτημένη εργασία στην Ελλάδα ανεξάρτητα από την ιδιότητα του εργοδότη τους (Ιδιωτικός Τομέας - Δημόσιος Τομέας , ΝΠΔΔ κ.λπ.) και εφόσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται στην ασφάλιση κάποιου άλλου Φορέα Κύριας Ασφάλισης. 

· Εξαρτημένη εργασία στο εξωτερικό για λογαριασμό εργοδότη που εδρεύει στην Ελλάδα, με την προϋπόθεση η χώρα που εργάζεται να μην έχει με την Ελλάδα διμερή σύμβαση ή να μην ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

· Την προσωπική τους εργασία με σύμβαση εκμίσθωσης έργου κατά κύριο ή συγκύριο επάγγελμα, εφόσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται στην ασφάλιση κάποιου άλλου Φορέα Κύριας Ασφάλισης. 

· Τα μέλη οικογένειάς τους. 

· Τους αλλοδαπούς. 

3)Πώς καταβάλλονται οι εισφορές; 

Στις ασφαλιστικές εισφορές συμμετέχουν ο εργαζόμενος και ο εργοδότης. Καταβάλλονται συνολικά από τον εργοδότη, μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται από το νόμο. 

4)Μπορώ να επιλέξω αν θα ασφαλιστώ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ; 

Όχι, η ασφάλιση είναι υποχρεωτική, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος. 

5) Τι παροχές προσφέρει η ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ; 

· Από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ :
Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη 
Νοσοκομειακή περίθαλψη 
Επιδόματα ασθενείας ατυχήματος, μητρότητας κ.λ.π. 
Σύνταξη 
Λοιπές Παροχές 


· Από τον ΟΑΕΔ 
Επίδομα ανεργίας 
Επίδομα στράτευσης 
Οικογενειακά επιδόματα 

· Από τον ΟΕΚ (Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας) 
Στεγαστικά δάνεια ή έτοιμη κατοικία 
Επιδότηση ενοικίου 


· Από την Εργατική Εστία 
Κοινωνικός Τουρισμός 
Ψυχαγωγία 

6) Τι είναι η επικουρική ασφάλιση ; 

Η επικουρική ασφάλιση δημιουργήθηκε για την αύξηση της κύριας σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου για την ίδια απασχόληση. Οι άμεσα ασφαλισμένοι του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αν δεν ανήκουν σε ιδιαίτερο κλαδικό Επικουρικό Ταμείο από 1/2/1983 υπάγονται στην ασφάλιση του κλάδου ΕΤΕΑΜ (τέως ΙΚΑ-ΤΕΑΜ). 

Διαφορετικός είναι ο κλάδος που εντάχθηκε στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ονομάσθηκε ΙΚΑ ΕΤΑΜ-ΕΤΕΑΜ με σκοπό την πρόσθετη επικουρική ασφάλιση από 1/4/98 του τακτικού προσωπικού των ΝΠΔΔ ή οργανισμών που συνταξιοδοτούνται από οργανισμό κύριας ασφάλισης με τις ειδικές περί δημοσίων υπαλλήλων διατάξεις και δεν υπάγονται για την αυτή απασχόληση στην ασφάλιση άλλου επικουρικού φορέα. 

7) Τι γίνεται σε περίπτωση που έχω εργαστεί στο εξωτερικό; 

Σε περίπτωση που ένας ασφαλισμένος του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έχει πραγματοποιήσει επίσης και χρόνο ασφάλισης σε Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε κράτη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ΕΟΧ (Νορβηγία, Ισλανδία, Λιχνενστάιν) και στην Ελβετία έχει την δυνατότητα να συνυπολογίσει τους χρόνους αυτούς για την θεμελίωση δικαιώματος για σύνταξη (γήρατος, αναπηρίας και επιζώντων) καθώς και για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο άλλο κράτος που εργάστηκε, σύμφωνα με τους Ασφαλιστικούς Κανονισμούς της Ε.Ε 1408/71 και 574/72 για τους διακινούμενους εργαζόμενους. Συνυπολογισμός περιόδων ασφάλισης πραγματοποιείται και για άλλους λόγους, όπως για προαιρετική ασφάλιση καθώς και για θεμελίωση δικαιώματος για παροχές ασθενείας σε είδος και σε χρήμα. 

8) Πότε δικαιούται κάποιος σύνταξη γήρατος από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ; 

Υπάρχουν δύο κατηγορίες ασφαλισμένων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ : 
1. Ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, που υπήχθησαν στην ασφάλισή του για πρώτη φορά πριν από την 1-1-1993. Οι ρυθμίσεις του Νόμου είναι διαφορετικές για τους άνδρες και τις γυναίκες. 

2. Ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, που υπήχθησαν στην ασφάλισή του για πρώτη φορά από 1.1.1993 και μετά. Οι ρυθμίσεις του Νόμου είναι διαφορετικές για τους άνδρες και τις γυναίκες. 

Υπάρχει δυνατότητα να χορηγηθεί πλήρης ή μειωμένη σύνταξη. Η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, το ποσό της σύνταξης αλλά και ο χρόνος απονομής της εξαρτώνται από τις ημέρες ασφάλισης του κάθε ασφαλισμένου, την ηλικία του, το έτος κατά το οποίο συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας του, τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης, το είδος της εργασίας του και από το αν πρόκειται για ευπαθή κοινωνική ομάδα (π.χ. μητέρα με ανάπηρα τέκνα). 

9) Ποιοί δικαιούνται σύνταξη αναπηρίας ; 
Α. Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ πριν την 1.1.1993 : Σύνταξη Αναπηρίας από κοινή νόσο δικαιούται ο ασφαλισμένος που θα κριθεί από τις Υγειονομικές Επιτροπές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ανάπηρος με συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας από πάθηση που οφείλεται σε κοινή νόσο, δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας εφόσον έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ: 

4.500 ημέρες, είτε 1.500 ημέρες, από τις οποίες τουλάχιστον 600 τα 5 τελευταία έτη πριν από εκείνο στο οποίο επήλθε η αναπηρία, είτε τις ημέρες ασφάλισης, ανάλογα με την ηλικία, που αναφέρονται στον ακόλουθο πίνακα, από τις οποίες οι 300 να έχουν πραγματοποιηθεί τα 5 τελευταία έτη πριν από εκείνο στο οποίο επήλθε η αναπηρία. 

Β. Για τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετά την 1.1.1993 : 

Οι ασφαλισμένοι που κρίνονται από τις Υγειονομικές Επιτροπές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ανάπηροι λόγω βλάβης, πάθησης ή εξασθένησης πνευματικής ή σωματικής, σύμφωνα με τη νομοθεσία, δικαιούνται σύνταξη λόγω αναπηρίας εφόσον έχουν πραγματοποιήσει τον ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, σύμφωνα με τις ακόλουθες προϋποθέσεις : 

· 4500 ημέρες, είτε 

· 1500, από τις οποίες 600 μέσα στα 5 έτη που προηγούνται εκείνου που επήλθε η αναπηρία. 

· Αν δεν υπάρχουν οι 600 ημέρες εργασίας, η πενταετία επεκτείνεται κατά το διάστημα της τυχούσας επιδότησης λόγω ασθένειας, ανεργίας ή συνταξιοδότησης. 

10) Τι είναι ο ΟΑΕΕ; 

Από 1/1/2007 ξεκίνησε η λειτουργία του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), ενός νέου ενιαίου ασφαλιστικού οργανισμού που προήλθε από την ενοποίηση καταργηθέντων Ταμείων. Στον ΟΑΕΕ ασφαλίζονται οι αυτοαπασχολούμενοι επαγγελματίες, βιοτέχνες, έμποροι και αυτοκινητιστές υποχρεωτικά. Την 1/8/2008, σε εφαρμογή του νόμου 3655/08, που αφορά στη Διοικητική και Οργανωτική Μεταρρύθμιση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, στον ΟΑΕΕ εντάχθηκαν ο Κλάδος Κύριας Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Ναυτικών Πρακτόρων και Υπαλλήλων (ΤΑΝΠΥ), το Ταμείο Πρόνοιας Ξενοδόχων και οι κατά Κύρια Ασφάλιση ασφαλισμένοι του Ταμείου Πρόνοιας και Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιπποδρομιών (ΤΑΠΕΑΓΠ), αναβάτες και προπονητές. Μετά την εγγραφή στα μητρώα του ΟΑΕΕ οι ασφαλισμένοι υποχρεούνται στην καταβολή των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών. 

11) Με ποιες προϋποθέσεις θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος στον ΟΑΕΕ; 

Στον Ο.Α.Ε.Ε. οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη λόγω γήρατος μετά την διακοπή του επαγγέλματός τους. Υπάρχουν δε, δύο κατηγορίες ασφαλισμένων: 

1. Ασφαλισμένοι που υπήχθησαν στην ασφάλισή του για πρώτη φορά πριν από την 1-1-1993. 

2. Ασφαλισμένοι που υπήχθησαν στην ασφάλισή του για πρώτη φορά από 1.1.1993 και μετά. 

Υπάρχει δυνατότητα να χορηγηθεί πλήρης αλλά και μειωμένη σύνταξη, όπως στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, το ποσό της σύνταξης αλλά και ο χρόνος απονομής της εξαρτώνται από τον συντάξιμο χρόνο του κάθε ασφαλισμένου, την ηλικία του, το έτος κατά το οποίο συμπληρώνει το 60ό έτος ή 65ο της ηλικίας του, τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης, από τον προηγούμενο ασφαλιστικό τους οργανισμό και από το αν πρόκειται για ευπαθή κοινωνική ομάδα (π.χ. μητέρα με ανάπηρα τέκνα). 

12) Ποια είναι τα ειδικά επιδόματα και οι λοιπές παροχές που δικαιούνται οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι του Ο.Α.Ε.Ε. ; 

1.ΑΕΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ 

Χορηγείται σε όλους τους συνταξιούχους γήρατος ή αναπηρίας που πάσχουν από ειδικά οριζόμενες βαρύτατες ασθένειες όπως φυματίωση, καρκίνο των πνευμόνων κ.λ.π., νεφρική ανεπάρκεια ή έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού πνευμόνων, καρδιάς και ήπατος 

2. ΑΠΟΛΥΤΟΥ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ή ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ 

Το επίδομα δικαιούνται οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας ή θανάτου εφόσον χρήζουν συνεχούς επίβλεψης καθώς και οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος εφόσον είναι τυφλοί εξ αμφοτέρων των οφθαλμών. Στην περίπτωση αυτή το ποσό της σύνταξης προσαυξάνεται κατά 50%. 

3.ΕΞΩΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟ ή ΠΑΡΑΠΛΗΓΙΚΟ 

Χορηγείται σε ασφαλισμένους, σε συνταξιούχους και τα μέλη της οικογένειάς τους, που πάσχουν από παραπληγία και τετραπληγία, από μυασθένεια - μυοπάθεια με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω προερχόμενο από ακρωτηριασμό των δυο άνω ή κάτω άκρων ή κατά το ένα άνω και ένα κάτω άκρο κλπ. 

4. ΕΠΙΔΟΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ (Ε.Κ.Α.Σ.) 

Το δικαιούνται οι συνταξιούχοι γήρατος και θανάτου, εφόσον έχουν συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας τους, καθώς και οι συνταξιούχοι αναπηρίας και τα τέκνα χωρίς όριο ηλικίας με τα εισοδηματικά κριτήρια που ισχύουν κάθε έτος και εφόσον δεν τα ξεπερνούν. 

Επιπλέον, υπάρχει δυνατότητα χορήγησης επιδόματος τοκετού, εξόδων κηδείας και επιδόματος εργατικού ατυχήματος. 

13) Τι είναι ο Ο.Α.Ε.Δ. ; 

Ο Οργανισμός Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) μεριμνά για : 

· τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό του εργατικού δυναμικού. 

· την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση του εργατικού δυναμικού. 

· την διευκόλυνση της επαφής μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εργασίας. 

· διάφορες παροχές, όπως τη με προϋποθέσεις επιδότηση ανέργων, τη συμπλήρωση των επιδομάτων κύησης και μητρότητας που παρέχει το ΙΚΑ κλπ. 

14) Ποιες οι προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται για να λάβει ο μισθωτός επίδομα ανεργίας από τον Ο.Α.Ε.Δ ; 

Αν επιδοτείται για πρώτη φορά : 

· Ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 80 ημέρες εργασίας το χρόνο κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια, πριν από την επιδότησή του. Το τελευταίο όμως 14μηνο πρέπει να έχει συμπληρώσει 125 ημέρες εργασίας, χωρίς να υπολογίζονται οι τελευταίοι δύο μήνες. 

· Επίδομα ανεργίας δικαιούται και ο ασφαλισμένος που έχει πραγματοποιήσει στα δύο προηγούμενα, πριν από την απόλυσή του χρόνια, 200 ημέρες εργασίας (χωρίς να υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι μήνες), από τις οποίες 80 ημέρες, το λιγότερο το χρόνο. 

Αν επιδοτείται για δεύτερη φορά: 

· Ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο, πριν από την απόλυσή του, χωρίς να υπολογίζονται (στις 125) οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών. 

· Για τους απασχολούμενους σε τουριστικά επαγγέλματα (ή και εποχιακά π.χ. μουσικοί, ηθοποιοί κ.α.) αρκούν 100 ημέρες εργασίας το τελευταίο 12μηνο. 

Η αίτηση υποβάλλεται εντός 60 ημερών από την ημερομηνία απόλυσης στην αρμόδια Υπηρεσία του τόπου κατοικίας του δικαιούχου. Το επίδομα καταβάλλεται μια φορά το μήνα για 25 ημέρες. 

15) Πότε καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας; 

Το επίδομα ανεργίας καταβάλλεται μετά την πάροδο του χρόνου αναμονής που η διάρκειά της είναι εξαήμερη. Η αναμονή αρχίζει από την ημέρα που λύεται η σχέση εργασίας και λήγει όταν παρέλθει και η έκτη ημέρα από αυτήν. Το επίδομα καταβάλλεται μια φορά το μήνα για 25 ημέρες. 

Η χρονική διάρκεια της επιδότησης εξαρτάται από το πόσες ημέρες εργασίας έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στα προαναφερόμενα κρίσιμα χρονικά διαστήματα (14μηνο, 12μηνο ή διετία) και κλιμακώνεται ανάλογα με τον αριθμό των ημερών εργασίας που έχει πραγματοποιήσει ο άνεργος πριν από τη λύση της σχέσης εργασίας. 

Αν ο μισθωτός εξακολουθεί να είναι άνεργος και μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης, παίρνει 13 ημερήσια επιδόματα ανεργίας το μήνα για τρεις μήνες. Ως ημερήσιο επίδομα θεωρείται εκείνο που έπαιρνε κατά τη διάρκεια της τακτικής επιδότησης 

16) Ποιο είναι το ποσό του επιδόματος ανεργίας; 

Το επίδομα ανεργίας αποτελείται από το βασικό ποσό και τις προσαυξήσεις λόγω οικογενειακών βαρών. Το βασικό ποσό ανέρχεται σε ποσοστό 40% προκειμένου για εργάτες και σε ποσοστό 50% προκειμένου για υπαλλήλους, του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής κλάσης που κατατάσσεται ο μισθωτός για τη χορήγηση των ασφαλιστικών παροχών. 

Σαν ημερομίσθιο λαμβάνεται αυτό που προκύπτει από το ασφαλιστικό βιβλιάριο του ΙΚΑ, βάσει του οποίου υπολογίσθηκαν οι ασφαλιστικές εισφορές , κατά το χρόνο που λύθηκε η σχέση εργασίας. Σ αυτό συνυπολογίζονται οι παροχές που καταβάλλονται από τον εργοδότη και τα Δώρα εορτών Πάσχα και Χριστουγέννων που καταβάλλονται στους μισθωτούς. 

Το ημερήσιο βασικό επίδομα ανεργίας προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε μέλος της οικογένειας του ανέργου, χωρίς περιορισμό. Ως μέλη οικογένειας θεωρούνται: α) η σύζυγος ή ο ανάπηρος και άπορος σύζυγος, β) τα άγαμα τέκνα, γ) η μητέρα και ο ανάπηρος ή άπορος πατέρας και δ) τα ορφανά από πατέρα ή μητέρα εγγόνια ή αδέλφια καθώς και τα ορφανά μόνο από πατέρα ή μητέρα αδέλφια ή εγγόνια, εφόσον ο επιζών γονέας υπολογίζεται σαν μέλος της οικογένειας του ασφαλισμένου, μέχρι της συμπλήρωσης του 18ου έτους της ηλικίας τους και εφόσον δεν έχουν παντρευτεί. Τα παιδιά του ασφαλισμένου λογίζονται ως μέλη της οικογένειάς του, εφόσον είναι άνεργα μέχρι το 24ο έτος της ηλικίας τους ή εάν σπουδάζουν, μέχρι το 26ο έτος. 

Το βασικό ποσό επιδόματος δεν μπορεί να είναι κατώτερο από τα 2/3 του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη, λαμβάνεται υπόψη αυτό που καταβάλλεται κατά το χρόνο που διαρκεί η επιδότηση του ανέργου και συνεπώς εάν το ημερομίσθιο αυξηθεί, ο επιδοτούμενος δικαιούται αναπροσαρμογής του επιδόματος. 

17) Υπάρχουν άλλα επιδόματα παροχές για τον εργαζόμενο ή τον άνεργο ; 

· Οικογενειακό Επίδομα 2011 

· Ειδικό Εποχιακό Βοήθημα του άρθρου 22 του Ν. 1836/89 

· Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας 

· Ειδικό Βοήθημα μετά τη Λήξη της Τακτικής Επιδότησης Ανεργίας 

· Ειδικό Βοήθημα μετά από Τρίμηνη Παραμονή στα Μητρώα των Ανέργων 

· Χορήγηση Επιδόματος Μακροχρονίως Ανέργων 

· Ανεξόφλητες Αποδοχές λόγω Αφερεγγυότητας του Εργοδότη 

· Ειδικό Επίδομα σε όσους εξέτισαν ποινή στερητική της ελευθερίας 

· Συμπληρωματικές Παροχές Μητρότητας 

· Ειδικό Βοήθημα - Επίσχεση 

· Επίδομα σε νέους/νέες από 20-29 ετών 

· Επίδομα στράτευσης 

· Επίδομα Διαθεσιμότητας 

18) Τί είναι ο ΑΜΚΑ ; 

· Είναι ένας ενιαίος αριθμός μητρώου για την εργασία και την κοινωνική ασφάλιση. Είναι ουσιαστικά η ασφαλιστική ταυτότητα όλων των πολιτών και είναι υποχρεωτική από το Νόμο για όλους από τον Οκτώβριο του 2009. 

19) Υπό ποιες προϋποθέσεις προβλέπεται οικονομική ενίσχυση Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες βαριάς αναπηρίας με ποσοστό 67% και άνω ; 

Υπό τις εξής προϋποθέσεις : 
1. Άτομα που δεν υπάγονται σε κάποιο ειδικό πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης της Πρόνοιας και είναι, λόγω σωματικής, νοητικής ή ψυχικής ασθένειας ή αναπηρίας, ανίκανα σε ποσοστό τουλάχιστον 67% (67% και άνω) για άσκηση βιοποριστικού επαγγέλματος σύμφωνα με γνωματεύσεις των Α΄/θμιων και Β΄/θμιων Υγειονομικών Επιτροπών. 

2. α) Ανασφάλιστοι (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από Δ/νση Κοιν. Πρόνοιας ή άλλο ασφαλιστικό φορέα όπως ορίζει η εκάστοτε Νομοθεσία). 

β) Έμμεσα ασφαλισμένοι [εξαιρούνται οι έμμεσα που λόγω θανάτου του άμεσα ασφαλισμένου (πατέρα ή συζύγου) εισπράττουν τη σύνταξη, οπότε θεωρούνται άμεσα ασφαλισμένοι]. 

γ) Ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. ως υπερήλικες. 

δ) Άμεσα ασφαλισμένοι οι οποίοι δεν καλύπτουν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση από τον ασφαλιστικό φορέα. 

Δεν δικαιούνται το επίδομα: α) Οι συνταξιούχοι του εξωτερικού, β) όσοι περιθάλπονται με δαπάνες του Δημοσίου ως εσωτερικοί ασθενείς ή τρόφιμοι σε δημόσια, νοσηλευτικά ή προνοιακά ιδρύματα αντίστοιχα, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του τριμήνου. 

ΔΡΟΣΟΣ ΧΡ. ΓΡΗΓΟΡΗΣ 
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
Υπ. Διδάκτωρ Ευρωπαϊκού Δικαίου 
LLM Ευρωπ/κού Δικαίου Ε.Κ.Παν/μίου Αθηνών Διδάσκων Εργ. Συνεργάτης ΤΕΙ

Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2011

Το σχέδιο νόμου «Για τη Δίκαιη Δίκη και την αντιμετώπιση φαινομένων Αρνησιδικίας»

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ 

«Για τη Δίκαιη Δίκη και την αντιμετώπιση φαινομένων Αρνησιδικίας» 

Α. Πολιτική Δίκη - ΑΚ 

1. Δικαστική μεσολάβηση: Οργανώνεται με πληρότητα η δυνατότητα προσφυγής σε δικαστική μεσολάβηση, η οποία μπορεί να γίνει είτε πριν από την άσκηση της αγωγής, είτε κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας. Η δικαστική μεσολάβηση περιλαμβάνει ξεχωριστές και κοινές ακροάσεις και συζητήσεις των μερών και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους με τον μεσολαβητή Δικαστή, ο οποίος είναι είτε ο Πρόεδρος Πρωτοδικών, είτε ένας από τους αρχαιότερους Πρωτοδίκες για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου γνώσεων και εμπειρίας. Έτσι, επιτυγχάνεται η επίλυση μιας ιδιωτικής διαφοράς στο συντομότερο δυνατό χρόνο. Με όλες τις εγγυήσεις της δικαστικής λειτουργίας. Και αποτρέπονται περιττές οξύτητες εξαιτίας της επιμονής στη δικαστική αντιδικία. Τίθενται συγκεκριμένα κριτήρια και αιτίες ενθάρρυνσης του νέου θεσμού της δικαστικής μεσολάβησης. 

2. Η συναινετική λύση του γάμου, γίνεται με γραπτή συμφωνία των δύο πλευρών, με αναγκαία παράσταση δικηγόρου, ενός για κάθε μέρος, και με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής από τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου ή τον νόμιμο αντικαταστάτη του, με αποτέλεσμα έτσι να μην υφίσταται πλέον δεύτερη συζήτηση για τη λύση του γάμου με συμφωνία των μερών. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, μόνο στο Πρωτοδικείο Αθηνών, εισάγονται κάθε έτος περί τις 4000 αιτήσεις για συναινετική λύση του γάμου. Οι ενδιαφερόμενοι ταλαιπωρούνται ασκόπως, με δύο συζητήσεις με το αυτό αντικείμενο, που καθυστερούν τη λύση του γάμου πάνω από ένα χρόνο. Η νέα νομοθετική πρόταση προβλέπει όλες τις εγγυήσεις για την ακριβή αποτύπωση της συμφωνίας των ενδιαφερομένων και την ειλικρίνεια και γνησιότητα των δηλώσεών τους. 

Προβλέπεται επίσης η υποχρεωτική συμμετοχή πληρεξουσίων Δικηγόρων στο νέο τρόπο έκδοσης συναινετικών διαζυγίων. 

3. Τα διαζύγια με αντιδικία, η ακύρωση του γάμου, η αναγνώριση της ύπαρξης ή της ανυπαρξίας του γάμου, οι σχέσεις των συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου, καθώς και οι διαφορές από τις σχέσεις γονέων και τέκνων μεταφέρονται από το Πολυμελές στο Μονομελές Πρωτοδικείο. 

4. Μεταφέρεται από τα Πρωτοδικεία στα Ειρηνοδικεία η εκδίκαση των υποθέσεων της εκουσίας δικαιοδοσίας (πλην του ν. 3588/2007 –πτωχευτικός κώδικας- και του ν. 2664/1998 – υποθέσεις κτηματολογίου-), σε ορισμένες δε από αυτές αποφεύγεται η εκδίκασή τους στο ακροατήριο και αποφασίζονται με διάταξη του Ειρηνοδίκη. 

Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής περιπτώσεις: 

5. Μεταφέρεται από το Μονομελές Πρωτοδικείο στο Ειρηνοδικείο η αρμοδιότητα του ορισμού προσωρινής διοίκησης νομικού προσώπου, η οποία θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη. 

6. Μεταφέρεται από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών στον Ειρηνοδίκη η αρμοδιότητα ορισμού εκκαθαριστή, η οποία θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη. 

7. Απλοποιείται και συντομεύεται η διαδικασία δημοσίευσης καταστατικού σωματείου. Δεν απαιτείται απόφαση του Πρωτοδικείου. Αρκεί διάταξη του Ειρηνοδίκη. 

8. Το Ειρηνοδικείο αποκτά την αρμοδιότητα στο σύνολο των ενεργειών για τις δημοσιεύσεις των διαθηκών. Ειδικότερα: Η αρμοδιότητα δημοσίευσης της διαθήκης μεταφέρεται από το Πρωτοδικείο στο Ειρηνοδικείο και θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη. Σε διαδικασία ενώπιον του Ειρηνοδίκη μεταφέρεται και η διαδικασία δημοσίευσης της μυστικής διαθήκης. Τέλος, γίνονται οι αναγκαίες προσαρμογές ως προς το περιεχόμενο του σχετικού πρακτικού, τις κοινοποιήσεις του και τις γνωστοποιήσεις από τις προξενικές αρχές. 

9. Το ίδιο ισχύει για την έκδοση κληρονομητηρίου. Και στην περίπτωση αυτή, η έκδοση του κληρονομητηρίου θα γίνεται πλέον με διάταξη του Ειρηνοδίκη. 

10.Προστίθεται τόκος επιδικίας για τις χρηματικές οφειλές ως αντικίνητρο για την άσκοπη παράταση της διεξαγωγής των δικών. 

11.Δεν συνυπολογίζεται για τον υπολογισμό της αξίας του αντικειμένου της δίκης η αξίωση χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη όταν σωρεύεται με άλλες αξιώσεις. 

12.Μια καινοτόμος επέμβαση προτείνεται στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης. Ειδικότερα, με το ισχύον σύστημα η συζήτηση της ανακοπής κατά των πράξεων εκτελέσεως προσδιορίζεται τέλος του 2015 με αποτέλεσμα έτσι – και σε περίπτωση που ο οφειλέτης έχει πετύχει αναστολή εκτελέσεως – να ματαιώνεται η ικανοποίηση του δανειστή. Για το λόγο αυτό προβλέπεται η ανακοπή να έχει εκ του νόμου ανασταλτικό αποτέλεσμα και να εισάγεται για συζήτηση το αργότερο σε εξήντα (60) ημέρες. Μετά το τέλος της συζήτησης, ο δικαστής θα αποφασίζει εάν η ανακοπή θα συνεχίσει να έχει ή όχι ανασταλτικό αποτέλεσμα, με ή χωρίς εγγύηση. 

13.Επισπεύδεται η διαδικασία συζήτησης της ανακοπής δεδομένου ότι ο δικαστής υποχρεούται να εκδώσει την απόφασή του είτε επί της έδρας είτε εντός 48 ωρών είτε σε δύσκολες υποθέσεις εντός είκοσι (20) ημερών, σε χρόνο όμως και τόπο που ο ίδιος θα ορίσει. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται η κατάθεση των προτάσεων να γίνεται τρεις (3) ημέρες πριν τη συζήτηση της υπόθεσης, έτσι ώστε ο δικαστής να έχει λάβει υπόψη του τους ισχυρισμούς και τα αποδεικτικά στοιχεία αμφοτέρων των πλευρών. 

14.Περιορίζονται οι λόγοι της ανακοπής ώστε να μη μπορεί ο οφειλέτη να προβάλει σε μεταγενέστερο χρόνο λόγους που όφειλε να είχε προβάλει με την ασκηθείσα ανακοπή. 

15.Όλα τα παραπάνω ισχύουν και για την ανακοπή των διαταγών πληρωμής. 

16.Πολυμελή Πρωτοδικεία. Ενώπιον των Πολυμελών Πρωτοδικείων, αντιμετωπίζεται δραστικά η παθολογία της ύπαρξης τριάντα (30) ή σαράντα (40) υποθέσεων στη δικάσιμο μίας ημέρας και στην εν τέλει ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας μόνο για τρείς έως πέντε υποθέσεις. Οι υπόλοιπες, όπως είναι γνωστό, αναβάλλονται για να εκδικαστούν μετά από περίπου δύο χρόνια. Αυτό έχει δημιουργήσει και περιττό φόρτο στα δικαστήρια και ουσιαστική αρνησιδικία. Η αντιμετώπιση αυτού του θλιβερού φαινομένου γίνεται με μία σειρά ρυθμίσεων που διευκολύνουν την συζήτηση όλων των υποθέσεων που έχουν προσδιοριστεί κυρίως με τη μεταφορά πολλών υποθέσεων στην καθύλη αρμοδιότητα του Μονομελούς και την τροποποίηση της διαδικασίας συζήτησης των υποθέσεων. Δηλαδή, αφού κατά την εκφώνηση της υπόθεσης ο Πρόεδρος του Πολυμελούς διαπιστώσει ποιες υποθέσεις αναβλήθηκαν, ποιες ματαιώθηκαν, ποιες δικάσθηκαν ερήμην κλπ, θα αποφασίσει για τις λοιπές που χρήζουν εξέτασης μαρτύρων εάν η εξέταση θα πραγματοποιηθεί εκείνη τη στιγμή, εάν αυτό είναι εφικτό, είτε σε άλλη ημέρα που θα ορίσει ο ίδιος. 

17.Καταργείται η σημερινή πολύπλοκη διαδικασία θεώρησης των αποφάσεων. Ο δικαστής παραδίδει το σχέδιο της απόφασης υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική μορφή. Φυσικά προβλέπεται μεταβατικό στάδιο για τη δυνατότητα προσαρμογής του συνόλου των δικαστών στην ως άνω απαίτηση.

18.Στις ειδικές διαδικασίες ο δικαστής υποχρεούται να εκδώσει την απόφασή του είτε επί της έδρας είτε εντός 48 ωρών είτε σε δύσκολες υποθέσεις εντός είκοσι (20) ημερών, σε χρόνο όμως και τόπο που ο ίδιος θα ορίσει. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται η κατάθεση των προτάσεων να γίνεται τρεις (3) ημέρες πριν τη συζήτηση της υπόθεσης, έτσι ώστε ο δικαστής να έχει λάβει υπόψη του τους ισχυρισμούς και τα αποδεικτικά στοιχεία αμφοτέρων των πλευρών. 

19.Οι αποφάσεις για τους πιστωτικούς τίτλους δημοσιεύονται μετά το πέρας της ακροαματικής διαδικασίας και το αργότερο μέχρι 48 ώρες μετά τη συζήτηση. 

20.Ασφαλιστικά Μέτρα. Στη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: 

α) Όλα τα ασφαλιστικά μέτρα εκδικάζονται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία προκειμένου να επιτευχθεί η αποσυμφόρηση των Πολυμελών Πρωτοδικείων. 

β) Η προσωρινή διαταγή θα συζητείται μετά από προηγούμενη κλήση του καθού και σε περίπτωση που γίνει δεκτή, η συζήτηση των ασφαλιστικών μέτρων προσδιορίζεται μέσα σε 30 ημέρες. 

γ) Η απόφαση στα ασφαλιστικά μέτρα δημοσιεύεται αμέσως μετά την περάτωση της ακροαματικής διαδικασίας και το αργότερο σε 48 ώρες μετά τη συζήτηση. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αν δεν είναι εφικτή η έκδοση της απόφασης στους παραπάνω χρόνους, τότε ο δικαστής οφείλει να ορίσει από έδρας συγκεκριμένη ημέρα για την έκδοση και δημοσίευση της απόφασης, εντός είκοσι (20) ημερών το αργότερο από τη δικάσιμο.

21.Ο Ειρηνοδίκης έχει αρμοδιότητα για έκδοση απόφασης σφράγισης πραγμάτων, αλλά η διενέργειά της γίνεται από συμβολαιογράφο. Εξαιρετικά χρήσιμη διάταξη για τις σφραγίσεις πραγμάτων αποβιωσάντων. 



22.Αν δεν οριστεί εμπρόθεσμα ο διαιτητής, ή οι διαιτητές, ή ο επιδιαιτητής και η συμφωνία για διαιτησία δεν ορίζει διαφορετικά, τότε τους ορίζει ο Ειρηνοδίκης. Ο σχετικός κατάλογος των διαιτητών τηρείται στο Ειρηνοδικείο. 

23.Ειδική πρόβλεψη υπάρχει σχετικά με τις εργατικές διαφορές που αφορούν στις άκυρες απολύσεις και στη μη καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών, καθώς και για διαφορές του οικογενειακού δικαίου που αφορούν σε διατροφές, επιμέλεια, επικοινωνία κλπ, σύμφωνα με την οποία η σχετική αγωγή θα προσδιορίζεται μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεση και η απόφαση του Δικαστηρίου θα εκδίδεται μέσα σε τριάντα (30) ημέρες σε ημερομηνία θα ορίζει από έδρας ο Δικαστής. Προκειμένου δε να αποσυμφορηθούν οι αιτήσεις των ασφαλιστικών μέτρων στις υποθέσεις αυτές, προβλέπεται ότι σε περίπτωση που ασκηθεί αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, θα συζητηθεί και αυτή υποχρεωτικά με την αγωγή. 

24.Για την αποσυμφόρηση της αρμοδιότητας των Ειρηνοδικείων, η κοινοποίηση της δήλωσης τρίτου στην κατάσχεση στα χέρια του Δημοσίου σύμφωνα με τον ΚΕΔΕ γίνεται μόνο στον Προϊστάμενο της ΔΟΥ και όχι διαζευκτικά, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, και στον Ειρηνοδίκη. 

25.Απλοποιείται η διαδικασία της κήρυξης εκτελεστού αλλοδαπού τίτλου στην Ελλάδα, αφού πλέον θα κηρύσσεται εκτελεστός με διάταξη του δικαστή. 

26.Προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 576 που αφορά στην αναιρετική δίκη, έτσι ώστε όταν περισσότεροι διάδικοι ασκούν αναίρεση και δεν παρίσταται κάποιος από αυτούς ή δεν έδωσε πληρεξούσιο σε Δικηγόρο, να μην κηρύσσεται απαράδεκτη ως προς όλους τους αναιρεσείοντες η συζήτηση της αναίρεσης, γεγονός που λειτουργεί σε βάρος των επιμελών διαδίκων. 

Β. Ποινική Δίκη 
Δικαιοκρατική αντιμετώπιση του τεράστιου όγκου μηνύσεων και εγκλήσεων. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Εισαγγελέων και του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών μόνο στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών υπολογίζεται ότι για ολόκληρο το 2011 θα έχουν εισαχθεί περίπου 330.000 μηνύσεις - εγκλήσεις. Η τάση είναι αυξητική, αν ληφθεί μάλιστα υπόψη ότι στην αρχή της δεκαετίας 2000-2010 ο αντίστοιχος αριθμός μηνύσεων – εγκλήσεων ήταν 198.489. Σε όλα τα δικαστήρια της χώρας μόνο το 2010 εισήχθησαν 672.014 μηνύσεις. 

Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου προβλέπονται οι ακόλουθες ρυθμίσεις – τομές: 

27.Καταργείται η υποχρεωτικότητα της προκαταρκτικής εξέτασης στα πλημμελήματα. Παραμένει υποχρεωτική μόνο για τα κακουργήματα. Συχνά η προκαταρτική εξέταση στα πλημμελήματα επιβραδύνει κατά πολύ την προδικασία. 

28.Ανώνυμες καταγγελίες τίθενται αμέσως στο αρχείο. Διατηρείται το δικαίωμα του εισαγγελέα να διατάξει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, προκαταρκτική εξέταση. 

29.Ο μηνυτής στα κατ’ έγκληση διωκόμενα εγκλήματα καταθέτει παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού εκατό (100) ευρώ. Σε περίπτωση μη κατάθεσης του παραβόλου η έγκληση απορρίπτεται ως απαράδεκτη. Εξαιρούνται τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και τα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας. Κατά της διάταξης του εισαγγελέα πλημμελειοδικών, με την οποία η έγκληση απορρίπτεται ως απαράδεκτη λόγω μη κατάθεσης παραβόλου, δεν επιτρέπεται άσκηση προσφυγής ενώπιον του εισαγγελέα εφετών. 

30.Ο εγκαλών μαζί με την έγκληση οφείλει να υποβάλει και τα διαθέσιμα σε αυτόν αποδεικτικά στοιχεία που στηρίζουν και αποδεικνύουν αυτήν. Οι καταθέσεις μαρτύρων υποβάλλονται με τον τύπο της ένορκης βεβαίωσης που έχει δοθεί ενώπιον ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου, χωρίς κλήση του καθού στρέφεται η έγκληση. Έτσι επιτυγχάνεται, από τη μία πληρέστερη επεξεργασία της υπόθεσης από τον αρμόδιο Εισαγγελέα και από την άλλη αποφεύγονται περιττές, εκ των πραγμάτων, διαδικαστικές πράξεις και εξοικονομείται πολύτιμος δικαστικός χρόνος, χωρίς βλάβη των δικαιωμάτων των διαδίκων. 

31.Ο εισαγγελέας δύναται να απορρίψει την έγκληση με πράξη του η οποία περιλαμβάνει συνοπτική αιτιολογία αν πρόκειται για πλημμέλημα, με διάταξη δε, με συνοπτική ομοίως αιτιολογία, αν πρόκειται για κακούργημα. Η διάταξη επιδίδεται στον εγκαλούντα, ενώ αυτός έχει δικαίωμα να λάβει γνώση και αντίγραφο της πράξης, η οποία κοινοποιείται πάντα στον Εισαγγελέα Εφετών. Κατά της διάταξης, μόνον, του εισαγγελέα πλημμελειοδικών ο εγκαλών μπορεί να προσφύγει στον αρμόδιο εισαγγελέα εφετών. Ο προσφεύγων υποχρεούται να καταθέσει παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού τριακοσίων (300) ευρώ. Σε περίπτωση μη κατάθεσης του παραβόλου η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη από τον εισαγγελέα εφετών. 

32.Θεσπίζεται Μονομελές Εφετείο Κακουργημάτων για συγκεκριμένα κακουργήματα που δεν επιφέρουν ποινή ισόβιας κάθειρξης. Παραμένει ο δεύτερος βαθμός εκδίκασής των ενώπιον τριμελούς σύνθεσης. Με τις σχετικές διατάξεις δεν θίγεται καθόλου η αρμοδιότητα των Μικτών Ορκωτών Δικαστηρίων. Το Μονομελές Εφετείο δικάζει ευχερώς αποδείξιμα κακουργήματα, όπως υποθέσεις ναρκωτικών, διακεκριμένες κλοπές, ληστείες, του νόμου περί αλλοδαπών, του νόμου περί λαθρεμπορίας, του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, του νόμου περί τυχερών παιχνιδιών και του νόμου περί αθλητικής βίας. Εκτός αν κατ' αυτών απειλείται στο νόμο η ποινή της ισόβιας κάθειρξης, οπότε παραμένουν και δικάζονται από το τριμελές εφετείο. 

33.Καταργείται η ενώπιον του συμβουλίου εμφάνιση του εισαγγελέα και των διαδίκων, όταν τούτο κρίνει την ουσία της κατηγορίας. Σε αυτήν την περίπτωση (κρίση επί της ουσίας της κατηγορίας, προκειμένου να αποφασισθεί εάν θα παραπεμφθεί σε δίκη ο κατηγορούμενος) εφόσον το συμβούλιο κρίνει ότι τούτο είναι αναγκαίο μπορεί να διατάξει την εμφάνιση ενώπιον του όλων των διαδίκων. 

34.Στην περίπτωση που το συμβούλιο καλείται να αποφασίσει για την εξακολούθηση ή την παράταση της προσωρινής κράτησης ή την υφ' όρον απόλυση καταδίκου, ο κατηγορούμενος έχει τη δυνατότητα, αφού ειδοποιηθεί από τον γραμματέα του συμβουλίου και έχει λάβει και γνώση της πρότασης του εισαγγελέα, να διατυπώσει τις απόψεις του με έγγραφο υπόμνημα, μέσα σε προθεσμία που καθορίζει ο πρόεδρος του συμβουλίου. Το συμβούλιο διατηρεί πάντως τη δυνατότητα να διατάξει την ενώπιον του εμφάνιση του κατηγορουμένου. 

35.Προβλέπεται ότι ο ανακριτικός υπάλληλος που ορίζεται από τον εισαγγελέα είναι υποχρεωμένος να διενεργήσει όλες τις προανακριτικές πράξεις που αφορούν την υπόθεση για την οποία του δόθηκε η παραγγελία και καλεί ενώπιον του τους μάρτυρες και τους κατηγορούμενους εφόσον αυτοί κατοικούν στην περιφέρεια του εφετείου της έδρας του ανακριτικού υπαλλήλου. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζεται το εξαιρετικά δαπανηρό σε χρόνο και κόπο φαινόμενο της περιφοράς της δικογραφίας για προανακριτικές πράξεις ανά την επικράτεια. Συχνά, μάλιστα, υποθέσεις που εξελίσσονται μέσα στον οικιστικό ιστό της πρωτεύουσας καθυστερούν ακόμα και για πολλά χρόνια με την περιφορά της δικογραφίας από Ειρηνοδικείο σε Ειρηνοδικείο, μόνο και μόνο για την εξέταση ενός μάρτυρα. Οι σημερινές συγκοινωνιακές συνθήκες καθιστούν εξοργιστικά περιττή άσκοπη δαπάνη χρόνου και ενεργειών. Αν οι μάρτυρες και οι κατηγορούμενοι είναι κάτοικοι άλλων εφετειακών περιφερειών, ο κατά τα άνω ανακριτικός υπάλληλος αναθέτει την εξέταση των μαρτύρων και τη λήψη των απολογιών των κατηγορουμένων στον αρμόδιο ανακριτικό υπάλληλο, ο οποίος πρέπει να εκτελέσει αυτήν μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών. Ο αρχικά ορισθείς ανακριτικός υπάλληλος μετά το πέρας των άνω ενεργειών επιστρέφει τη δικογραφία με εκτελεσμένη πλήρως την παραγγελία στον παραγγέλοντα εισαγγελέα. Το κίνητρο της παραπάνω ρύθμισης είναι το ίδιο, όπως και της προηγούμενης ρύθμισης. Τα εφετεία Αθηνών και Πειραιώς θεωρούνται ως προς τις δύο προηγούμενες ρυθμίσεις ότι ανήκουν σε μία Εφετειακή περιφέρεια. 

36.Σε υποθέσεις το αντικείμενο των οποίων απαιτεί ειδικές γνώσεις, ο ανακριτής μπορεί να ζητήσει από τον εισαγγελέα εφετών, που έχει την ανώτατη διεύθυνση της ανάκρισης, όπως με πράξη του ορίσει ειδικούς επιστήμονες για την υποβοήθηση του έργου της ανάκρισης. Ο ορισμός των προσώπων αυτών γίνεται μεταξύ αυτών που υπηρετούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Η ρύθμιση αυτή θα έχει ιδιαίτερη εφαρμογή κυρίως στα οικονομικά εγκλήματα. 

37.Ο ανακριτής δεν επαναλαμβάνει τις ανακριτικές πράξεις που έχουν γίνει κατά την προκαταρκτική εξέταση ή την προανάκριση. Μόνο όταν κρίνει ότι οι πράξεις δεν έγιναν νομότυπα ή όταν, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χρειάζονται ειδική συμπλήρωση, επαναλαμβάνει αυτές. Για την ενέργεια των πράξεων του προηγούμενου εδαφίου απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του εισαγγελέα. 

38.Δεδομένου ότι ο εισαγγελέας είναι εκείνος που ασκεί την ποινική δίωξη και καθορίζει το αντικείμενο της ποινικής δίκης, ο ανακριτής δεν έχει δικαίωμα της μονομερούς συρρίκνωσης ή διεύρυνσης ή μεταβολής της ασκηθείσας ποινικής δίωξης. 

39.Προσωρινή κράτηση μπορεί να διαταχθεί και όταν το έγκλημα τελέστηκε κατ' εξακολούθηση ή στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης ή υπάρχει μεγάλος αριθμός παθόντων απ' αυτό. 

40.Σε περίπτωση διαφωνίας ανακριτή και εισαγγελέα για την προσωρινή κράτηση, αποφαίνεται την ίδια ημέρα, που απολογήθηκε ο κατηγορούμενος, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο, το οποίο συνεδριάζει, αμέσως, ως συμβούλιο και αποφασίζει αφού ακούσει τη γνώμη του εισαγγελέα και των διαδίκων. Μέχρι την έκδοση της απόφασης ο κατηγορούμενος κρατείται. 

41.Αυτός που προσφεύγει κατά του κλητήριου θεσπίσματος ενώπιον του εισαγγελέα εφετών, υποχρεούται με ποινή απαραδέκτου να καταθέσει παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού τριακοσίων (300) ευρώ. 

42.Αν ο κατηγορούμενος για κακούργημα ο οποίος δεν έχει συνήγορο, αρνηθεί την υπεράσπιση του από τον διορισμένο με βάση τον πίνακα του Δικηγορικού Συλλόγου από το δικαστήριο συνήγορο, ο πρόεδρος του δικαστηρίου διορίζει σε αυτόν άλλον συνήγορο από τον ίδιο πίνακα. Σε περίπτωση νέας άρνησης του κατηγορουμένου, το δικαστήριο προβαίνει στην εκδίκαση της υπόθεσης χωρίς διορισμό συνηγόρου. Φυσικά ο κατηγορούμενος δικαιούται σε οποιαδήποτε στάση της δίκης να διορίσει συνήγορο υπεράσπισης της απολύτου ελεύθερης επιλογής του. 

43.Ο κατηγορούμενος για κακούργημα, που δεν έχει συνήγορο υπεράσπισης, υποχρεούται δέκα τουλάχιστον ημέρες πριν την δικάσιμο να ειδοποιήσει τον εισαγγελέα. Ο εισαγγελέας διορίζει συνήγορο από τον πίνακα και θέτει στη διάθεση του τη δικογραφία. 

44.Η αναβολή γίνεται σε δικάσιμο, στην οποία προεδρεύει ο ίδιος δικαστής που προήδρευε του δικαστηρίου, που χορήγησε την αναβολή. Οι δικάσιμοι αυτοί είναι ιδιαίτερες και απαγορεύεται να προσδιορισθούν σε αυτές άλλες υποθέσεις. 

45.Εάν ο λόγος της αναβολής αναφανεί πριν από τη δικάσιμο, ο διάδικος υποχρεούται να γνωστοποιήσει αυτόν εγγράφως μαζί με τα αποδεικτικά στοιχεία στον αρμόδιο εισαγγελέα. Για την αναβολή αποφασίζει το δικαστήριο σε συμβούλιο, χωρίς την παρουσία διαδίκων. Προκειμένου δε για δίκη ενώπιον των Μικτών Δικαστηρίων, το συμβούλιο των εφετών. 

46.Σε περίπτωση που το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο καταδικάσει τον κατηγορούμενο για πλημμέλημα, η έφεση του κατηγορουμένου κατά της απόφασης αυτής δικάζεται από το εκ τακτικών δικαστών δικαστήριο του μεικτού ορκωτού εφετείου πριν την συγκρότηση του τελευταίου. 

47.Αυξάνεται το κατώτατο όριο για έφεση των αποφάσεων του πταισματοδικείου: Επιτρέπεται έφεση αν ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε σε κράτηση περισσότερο από 40 ημέρες ή σε πρόστιμο πάνω από 500 ευρώ. 

48.Ο ορισμός συνολικής ποινής (συγχώνευση) γίνεται πλέον από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών και όχι από το δικαστήριο. Κατά της πράξης του εισαγγελέα επιτρέπεται προσφυγή στο αρμόδιο δικαστήριο. Η ρύθμιση δεν αφορά τον ορισμό συνολικής ποινής που γίνεται από το δικαστήριο της ουσιαστικής εκδίκασης μιας υπόθεσης. 

49.Οι πράξεις της ελαφράς σωματικής βλάβης, της ελαφράς σωματικής βλάβης από αμέλεια, της εξύβρισης, της απειλής (το τρίδυμο του ελληνικού καβγά) και της απλής δυσφήμησης γίνονται πταίσματα. Ομοίως πταίσματα γίνονται και οι πράξεις της αυτοδικίας και επαιτείας. 



50.Τα ποσά που προβλέπονται ως κατώτατα όρια για το χαρακτηρισμό μιας πράξης ως κακούργημα αναπροσαρμόζονται ως ακολούθως: Το ποσό των 15.000 ευρώ σε 100.000 ευρώ, το ποσό των 73.000 σε 300.000 ευρώ και το ποσό των 150.000 ευρώ σε 500.000 ευρώ. Η ρύθμιση αυτή δεν αφορά τις εκκρεμείς υποθέσεις. 

51.Οι παραβάτες της υγειονομικής διάταξης για την ηχορύπανση από τα κέντρα διασκεδάσεως τιμωρούνται πλέον σε βαθμό πλημμελήματος. Και ακολουθείται υποχρεωτικά η αυτόφωρη διαδικασία. Το φαινόμενο αυτό έχει λάβει πολύ οχληρές διαστάσεις τον τελευταίο καιρό. 

52.Στα εγκλήματα της διευκόλυνσης παράνομης εισόδου στο ελληνικό έδαφος υπηκόου τρίτης χώρας ή της μεταφοράς από το εξωτερικό στην Ελλάδα ή της προώθησης στην Ελληνική Επικράτεια, ακολουθείται υποχρεωτικά η αυτόφωρη διαδικασία και ποινή που επιβάλλεται δεν μετατρέπεται σε χρηματική, ούτε αναστέλλεται. Η μετατροπή των σχετικών αξιόποινων πράξεων σε κακουργηματικές πράξεις από τη μία πλευρά δεν διασφάλισε, ούτε διευκόλυνε το γενικό – ειδικό προληπτικό χαρακτήρα της ποινής, από την άλλη προκάλεσε δυσβάσταχτο βάρος και τεράστιες δυσλειτουργίες στα περιφερειακά εφετεία της χώρας. 

53.Επί δραστών παράνομης εισόδου ή εξόδου από το Ελληνικό έδαφος, εφόσον κινείται κατ' αυτών η διαδικασία διοικητικής απέλασης, δεν εφαρμόζεται η αυτόφωρη διαδικασία, εκτός αν ο εισαγγελέας κρίνει ότι συντρέχουν λόγοι εφαρμογής της. 

54.Αναμορφώνεται ο θεσμός της εξαίρεσης των Δικαστών. 

α. Είναι πειθαρχικά ελεγκτέος ο δικαστής που δηλώνει αποχή ή εξαίρεση από φυγοπονία ή έλλειψη σθένους. 

β. Αντιμετωπίζεται το, όχι σπάνιο, φαινόμενο υποβολής αλλεπάλληλων αιτήσεων εξαιρέσεως, που αρκετές φορές είναι εξόφθαλμα απαράδεκτες, οι οποίες υποβάλλονται όχι για εξασφάλιση της αμεροληψίας του κρίνοντος, αλλά με στόχο την παράλυση της διαδικασίας. 

Γ. Διοικητική Δίκη 

Συμπληρώνεται και ενισχύεται ο θεσμός της πιλοτικής δίκης στο Συμβούλιο της Επικρατείας. 

55.Οι υποθέσεις που έχουν επιλυθεί με αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, και εκκρεμούν ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων εισάγονται σε διαδικασίες ενώπιον τους και εκδικάζονται σε συμβούλιο. 

56.Ο διάδικος μπορεί με αίτηση του να ζητήσει να εισαχθεί η υπόθεση στο ακροατήριο. 

57.Συγκροτείται ειδικός διατμηματικός δικαστικός σχηματισμός στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την εκδίκαση διαφορών που αφορούν τις στρατηγικές επενδύσεις. Στο σχηματισμό αυτό μετέχει ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, 12 σύμβουλοι και δύο πάρεδροι που επιλέγει η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Οι σχετικές αποφάσεις θα εκδίδονται στο συντομότερο δυνατόν χρόνο από τη συζήτηση τους. 

58.Διευρύνεται χρονικά η δυνατότητα της αναθέτουσας να αποδεχθεί την προσφυγή που έχει ασκήσει ο διαγωνιζόμενος μέχρι τη συζήτηση. 

59.Στη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων των δημοσίων συμβάσεων εισάγεται η δυνατότητα έκδοσης διατακτικού απόφασης μέσα σε διάστημα επτά ημερών από την εκδίκαση της σχετικής αίτησης. 

60.Εισάγεται ο θεσμός της ενιαίας ενδικοφανούς προσφυγής. Δηλαδή προβλέπεται η επίλυση των διοικητικών αμφισβητήσεων χωρίς την ανάγκη του διοικούμενου να προσφεύγει τα διοικητικά δικαστήρια. Για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία του νέου αυτού θεσμού δημιουργείται σώμα μελών επιτροπών επίλυσης διοικητικών αμφισβητήσεων από αποφοίτους κατά τα 2/3 από τη Σχολή Δημόσιας διοίκησης. Πρόεδρος του σώματος ορίζεται συνταξιούχος ανώτατος ή ανώτερος δικαστικός λειτουργός. Στα σχετικά τριμελή κλιμάκια προβλέπεται η συμμετοχή μελών των επαγγελματικών επιμελητηρίων ή συλλόγων που έχουν μορφή ν.π.δ.δ. 

61.Υποχρεωτική η αναγραφή ηλεκτρονικής διεύθυνσης του δικηγόρου που υπογράφει το δικόγραφο ή και του προσφεύγοντος. Το ένδικο μέσο ή βοήθημα μπορεί να υποβληθεί και με ηλεκτρονικά μέσα, εφόσον, φυσικά, φέρει προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή. Καθίσταται δυνατή και η ηλεκτρονική επίδοση 

62.Επιβάλλεται συνοπτική έκθεση του δικογράφου η οποία δεν υπερβαίνει τις 200 λέξεις. Διαφορετικά δεν ορίζεται δικάσιμος της υπόθεσης. 

63.Διευρύνεται η αρμοδιότητα των μονομελών διοικητικών πρωτοδικείων. 

64.Σε περίπτωση που η δημόσια διοίκηση δεν αποστέλλει το φάκελο στο δικαστήριο, μετά την πρώτη αναβολή το δικαστήριο μπορεί να συνάγει τεκμήριο ομολογίας σε βάρος του δημοσίου για την πραγματική βάση των ισχυρισμών του αιτούντος και να προχωρήσει στην εκδίκαση της υπόθεσης. Υπενθυμίζεται ότι με προγενέστερο νόμο έχουν αυστηροποιηθεί οι ποινικές και πειθαρχικές συνέπειες του υπαλλήλου που δεν ανταποκρίνεται στις εντολές του δικαστηρίου. 



65.Τα προδήλως βάσιμα ένδικα μέσα ή βοηθήματα εκδικάζονται αμέσως από την παραπομπή τους σε συμβούλιο. 

66.Τα προδήλως αβάσιμα απορρίπτονται με την ίδια διαδικασία. 

Εύλογη διάρκεια Δίκης 
67.Αίτηση επιτάχυνσης υποβάλλεται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες: 

α) Η υπόθεση δεν έχει συζητηθεί για διάστημα μεγαλύτερο των 30 μηνών από την κατάθεση του εισαγωγικού δικογράφου. 

β) Τα ζητήματα που τίθενται με το ένδικο βοήθημα ή μέσο εμφανίζουν γενικότερο ενδιαφέρον, έχοντας συνέπειες σε ευρύτερο κύκλο προσώπων ή έχουν επιλυθεί με αποφάσεις του ίδιου ή ανώτερου δικαστηρίου. 

γ) Στο δικαστήριο που υποβάλλεται η αίτηση εκκρεμούν υποθέσεις για τα ίδια ακριβώς νομικά ζητήματα. 

δ) Για όλως εξαιρετικούς λόγους που αφορούν το αιτούν φυσικό ή νομικό πρόσωπο. 

68.Θεσπίζεται το δικαίωμα αποζημιώσεως των διαδίκων λόγω υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της δίκης ( εκτός από το δημόσιο και τους κυβερνητικούς οργανισμούς). Το δικαίωμα αυτό ασκείται εντός 6 μηνών από τη δημοσίευση της οριστικής απόφασης του δικαστηρίου, για την οποία ο αιτών παραπονείται ότι υπήρξε υπέρβαση της εύλογης διάρκειας. Η σχετική αίτηση εξετάζεται από Τριμελές Συμβούλιο από ανώτατους δικαστές. 

69.Τα κριτήρια για την επιδίκαση ικανοποίησης λόγω υπέρβασης εύλογης διάρκειας της δίκης είναι η συμπεριφορά των διαδίκων, η πολυπλοκότητα των νομικών ζητημάτων, ο αριθμός των αναβολών, η έκδοση προδικαστικών αποφάσεων, η ύπαρξη εκκρεμών δικών με όμοιο περιεχόμενο ενώπιον ανωτέρων ή ανωτάτων δικαστηρίων κατά τη διάρκεια της δίκης, η υποβολή αίτησης επιτάχυνσης. 



70.Συγκροτούνται ειδικές επιτροπές από μέλη του νομικού συμβουλίου του κράτους, έναν καθηγητή ΑΕΙ και ένα δικηγόρο Αθηνών ή Πειραιώς που υποδεικνύονται από τους οικείους συλλόγους για την εξέταση και την ουσιαστική ικανοποίηση των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. 

71.Δικαστική δαπάνη. Το δικαστήριο θα μπορεί να επιβάλλει δικαστική δαπάνη έως τριπλάσια της εκάστοτε οριζόμενης, στις περιπτώσεις που ο ηττηθείς διάδικος συνέβαλε με τη δικονομική του συμπεριφορά στην καθυστέρηση εκδίκασης της υπόθεσης. 

72.Με διατάξεις πολύ μεγάλου αριθμού ειδικών διοικητικών νόμων προβλέπεται η επιβολή διοικητικών κυρώσεων και θεσπίζονται και ειδικές δικονομικές διατάξεις που αφορούν το δικαστικό έλεγχο των σχετικών πράξεων. Οι διαφοροποιήσεις αυτές δεν έχουν κανέναν δικαιολογητικό λόγο. Δημιουργούν αμφισβητήσεις και καθυστερήσεις στην παροχή της έννομης προστασίας. Με συγκεκριμένη ρύθμιση καταργούνται όλες αυτές οι ειδικές διατάξεις και προβλέπεται δικαστική προστασία σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. 

Δ. Ελεγκτικό Συνέδριο 
73.Εισάγεται η πιλοτική δίκη και στο Ελεγκτικό Συνέδριο. 

74.Δυνατότητα του Γενικού Επιτρόπου να εισάγει στο Ελεγκτικό Συνέδριο οποιοδήποτε βοήθημα ή μέσο με τις διαδικασίες της πιλοτικής δίκης. 

75.Νέες ρυθμίσεις που αφορούν τη διάρθρωση και τις αρμοδιότητες της Γενικής Επιτροπείας για τον εκσυγχρονισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Ε. Οργανισμός Δικαστηρίων 
76.Εισάγονται ρυθμίσεις στον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων, στην Επιθεώρηση και στο Πειθαρχικό δίκαιο. 

77.Οι κανονισμοί λειτουργίας στα δικαστήρια εγκρίνονται από τις ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων. 

78.Τα δικαστήρια συνεδριάζουν τις εργάσιμες ημέρες δύο επιπλέον ώρες. Η διάταξη αυτή δεν αφορά στο σύνολο των δικαστικών υπαλλήλων αλλά αφορά κυρίως στους Γραμματείς της έδρας και στις υποστηρικτικές αυτής Υπηρεσίες. Στις περιπτώσεις αυτές θα εξεταστεί σε συνεργασία με τους Συλλόγους των Εργαζομένων η δυνατότητα καταβολής υπερωριακής αμοιβής ή διευθέτησης του χρόνου εργασίας (λ.χ. με παροχή της δυνατότητας έξτρα ρεπό σε άλλες ημέρες). 



79.Κώλυμα εντοπιότητας θα έχουν οι δικαστές που υπηρετούν σε Βόλο, Ρόδο, Χανιά και Ιωάννινα. 

Στ. Ανεξάρτητες Αρχές 
80.Η καινοτόμος εισαγωγή των Ανεξάρτητων Αρχών και η συνταγματική κατοχύρωση των περισσοτέρων εξ αυτών επιβάλουν εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας κατά την διαδικασία συγκρότησης τους καθώς και της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των μελών τους. Επειδή αυτό συνεπάγεται και τροποποίηση του κανονισμού της Βουλής η εξειδίκευση αρκετών από τις νέες διατάξεις θα γίνει σε συνεργασία με τον πρόεδρο της Βουλής και την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. 



ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ 

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις με τις οποίες θεσπίζεται η αναγραφή, επάνω στο δικόγραφο, υποχρεωτικά, της ηλεκτρονικής διεύθυνσης των δικηγόρων που καταθέτουν τα σχετικά ένδικα μέσα. Εισάγεται ο θεσμός της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων εφόσον υπάρχει η δυνατότητα προηγμένης ηλεκτρονικής υπογραφής. Οι διατάξεις αυτές αφορούν το Συμβούλιο της Επικρατείας, τα Διοικητικά Δικαστήρια και το Ελεγκτικό Συνέδριο και έρχονται να συμπληρώσουν αντίστοιχες διατάξεις που πρόκειται να τεθούν σε εφαρμογή στα πολιτικά και ποινικά δικαστήρια, στο πλαίσιο της ψηφιακής Δικαιοσύνης (e-justice). 

Η αργή απονομή δικαίου κοστίζει ακριβά στο ελληνικό δημόσιο

Τα τελευταία πρόστιμα από το Ευρωδικαστήριο φθάνουν τα 2.300.000 ευρώ, ενώ φέτος οι καταδίκες θα ξεπεράσουν τις 360.

Χαίνουσα πληγή είναι οι βραδείς ρυθμοί στην απονομή δικαίου, που εκτός από την ταλαιπωρία των διαδίκων και το χάσιμο αναρίθμητων εργατοωρών επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό με υψηλά πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ, με τα οποία «τιμωρεί» τη χώρα μας το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την αδράνεια που επιδεικνύει στη δικαστική επίλυση χιλιάδων υποθέσεων.

Μόνο για 24 υποθέσεις μέσα στους τελευταίους μήνες, το ελληνικό Δημόσιο καλείται να αποζημιώσει τους προσφεύγοντες με περισσότερα από 2.300.000 ευρώ, καταβάλλοντας επιπλέον και σημαντικά ποσά για τα δικαστικά τους έξοδα! Σε μια μάλιστα ποινική υπόθεση, με 25 διαδίκους, ορισμένοι εκ των οποίων μάλιστα απεβίωσαν, και μετά 20 έτη που πέρασαν χωρίς να εκδοθεί απόφαση, το Δημόσιο καλείται να καταβάλει αποζημιώσεις που φθάνουν τα 633.600 ευρώ.

Τα στοιχεία για τη χώρα μας είναι αποκαρδιωτικά. Κατέχει το αρνητικό ρεκόρ να βρίσκεται στις τέσσερις πρώτες χώρες, μεταξύ των 47 κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, που συστηματικά παραβιάζουν τον εύλογο χρόνο στην απονομή της Δικαιοσύνης. Εφιαλτική είναι η εικόνα για την Ιταλία, που πρωταγωνιστεί με 1.139 καταδίκες, την Τουρκία που μετρά 440 καταδικαστικές αποφάσεις και την Πολωνία με 397. Το 2011 οι καταδίκες για τη χώρα μας θα έχουν ξεπεράσει τις 360! Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μας καταδίκασε για καθυστέρηση ακόμη και στο στάδιο της προδικασίας. Χαρακτηριστική είναι η χρηματική αποζημίωση 6.500 ευρώ που επιδικάστηκε σε κατηγορούμενο και ήδη κρατούμενο για άλλες υποθέσεις, γιατί εδώ και 13 χρόνια δεν έχει ακόμη δικαστεί για υπόθεση που τον φέρει ως ηθικό αυτουργό σε πρόκληση ναυαγίου!

Για 23 υποθέσεις το 2010, το ελληνικό Δημόσιο κατέβαλε πάνω από 600.000 ευρώ ως αποζημίωση, ενώ το πρόστιμο για τις καθυστερήσεις έχει εξακοντιστεί σε μερικά εκατομμύρια ευρώ (κατ’ εκτίμηση, πάνω από 3 εκατ.) για περίπου 355 καταδίκες.

Περιμένουν έως 25 χρόνια

Οι διάδικοι, είτε ενάγοντες είτε εναγόμενοι, φθάνουν μέχρι το Στρασβούργο περιγράφοντας τη δικαστική τους περιπέτεια. Για πολλά χρόνια οι υποθέσεις τους έμεναν ακινητοποιημένες στα γρανάζια της ελληνικής δικαιοσύνης. Ορισμένοι μάλιστα παιδεύονται για περισσότερα από 25 χρόνια στα ελληνικά δικαστήρια για να δικαιωθούν τελικά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Αλλοι πάλι δεν βρίσκουν το δίκιο τους, αφού έχουν αποβιώσει, καθώς η υπόθεσή τους έχει χάσει τον... δρόμο για τις δικαστικές αίθουσες.

Οι εκάστοτε υπουργοί Δικαιοσύνης τα τελευταία 20 χρόνια επιχειρούν να λύσουν τον γόρδιο δεσμό και προσπαθούν νομοθετικά να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ταχύτερης απονομής της, αλλά δυστυχώς το μόνο που καταφέρνουν είναι να μεγαλώνει το «κουβάρι» στα χέρια τους.

Σήμερα, εάν απολυθεί ένας εργαζόμενος παράνομα στην Αθήνα, η δίκη του θα γίνει περί τις αρχές του 2015 και δεν θα επανέλθει στην εργασία του πριν από το 2018. Αν ο δήμος ή πολεοδομία επιβάλλουν παράνομο πρόστιμο σε έναν πολίτη, η διοικητική αντιδικία δεν πρόκειται να τελειώσει εντός της τρέχουσας δεκαετίας. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Α.Μ., η οποία απολύθηκε από τη θέση της ταμία από τον Ιππόδρομο και στην προσπάθειά της να ακυρώσει την απόλυσή της, ξεκίνησε έναν δικαστικό Γολγοθά ο οποίος θα κρατήσει τουλάχιστον 10 χρόνια.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του έχει εκδώσει 4.469 καταδικαστικές αποφάσεις με άξονα τη διαπίστωση ότι η ελληνική κυβέρνηση παραβίασε το άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ που επιβάλλει, μεταξύ άλλων, να επιλύονται οι διαφορές μέσα σε λογική προθεσμία (σε γενικές γραμμές γίνεται δεκτό ότι μία υπόθεση δεν πρέπει να ξεπερνά την 6ετία για την οριστική επίλυσή της).

Καταδικαστήκαμε 4.469 φορές

Σε πολλά εκατομμύρια ανέρχονται τα χρήματα που έχει καταβάλει η χώρα μας στην Ε.Ε. για πρόστιμα όσον αφορά την απονομή δικαιοσύνης. Μπορεί κανείς να φανταστεί το μέγεθος του συνολικού ποσού, αν σκεφθεί τον αριθμό των καταδικαστικών αποφάσεων (4.469 από ιδρύσεως του δικαστηρίου) και το μέσο ύψος του προστίμου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιδικάζει πρόστιμα που κυμαίνονται από 3.000 έως 30.000, ανάλογα με την περίπτωση. Δηλαδή ο μέσος όρος κυμαίνεται στις 16.500 ευρώ...

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση συνολικά 159 ιατρών που προσέφυγαν στο Στρασβούργο διαμαρτυρόμενοι επειδή τα ελληνικά δικαστήρια εσφαλμένα απέρριψαν τις αξιώσεις τους για υπερωριακά επιδόματα (αναλογούν στο 1/65 επί του βασικού τους μισθού).

Ταυτόχρονα προσέφυγαν κατά του Δημοσίου για τη βραδύτητα στη δικαστική επίλυση των υποθέσεών τους, αφού αγωγές που είχαν κατατεθεί το 1998 τελεσιδίκησαν, 12 χρόνια μετά, το 2010.

Η καθυστέρηση αυτή στοίχισε στο Δημόσιο αποζημίωση που ξεπέρασε τα 2 εκατ. ευρώ, καθώς καταδικάστηκε να πληρώσει σε κάθε ιατρό τουλάχιστον 18.000 ευρώ συν τα δικαστικά έξοδα.


Της Φωτεινής Καλλίρη
Πηγή : http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100055_10/12/2011_465656

Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2011

Νέο σχέδιο νόμου για την επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης !

- Λύση γάμου με ιδιωτικό συμφωνητικό,
- εκδίκαση κακουργημάτων από μονομελή εφετεία,
- επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των δικαστηρίων,
- κατάργηση της υποχρεωτικότητας της προκαταρκτικής εξέτασης στα πλημμελήματα και
- περιορισμός των αναβολών των δικών
είναι μόνο μερικά από τα 80 μέτρα που παρουσίασε ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιλτιάδης Παπαϊωάννου για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων απονομής της δικαιοσύνης, που φτάνουν στα όρια της αρνησιδικίας. 

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο κύριος Παπαϊωάννου, η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από το 1997 έως σήμερα για καθυστερήσεις απονομής της δικαιοσύνης, με υποχρέωση να καταβάλει συνολικές αποζημιώσεις στους θιγέντες ύψους 8.420.822 ευρώ.

Οι καταδίκες «έπεσαν» με αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και είναι ενδεικτικό ότι, μία από αυτές τις καταδίκες αφορά σε υπόθεση, για την οποία η ελληνική Δικαιοσύνη χρειάστηκε 27 χρόνια να εκδώσει την απόφασή της.

Η Ελλάδα είναι η τέταρτη χώρα μεταξύ των 27 κρατών - μελών της ΕΕ, που συστηματικά παραβιάζει τον εύλογο χρόνο απονομής δικαίου. Υπολογίζεται ότι αυτή τη στιγμή οι μηνύσεις που εκκρεμούν στην Εισαγγελία Πρωτοδικών της Αθήνας ξεπερνούν τις 300 χιλιάδες, ενώ στην υπόλοιπη χώρα φτάνουν τις 700 χιλιάδες. 

Στα μονομελή και τριμελή Πλημμελειοδικεία το προηγούμενο δικαστικό έτος εισήχθησαν 117.247 υποθέσεις, ενώ κατά την έναρξη του τρέχοντος δικαστικού έτους εκκρεμούσαν για προσδιορισμό σε όλα τα δικαστήρια του Πρωτοδικείου Αθηνών 40.072 υποθέσεις. «Η ελληνική Δικαιοσύνη βουλιάζει» τόνισε ο κύριος Παπαϊωάννου και προσέθεσε ότι «αυτό αποτελεί μια θλιβερή διαπίστωση, γιατί η Ελλάδα και καλούς και έμπειρους δικαστές διαθέτει».

Στα νέα μέτρα που παρουσίασε ο κύριος Παπαϊωάννου προβλέπεται πως, όταν θα υπάρχει διαφωνία ανακριτή και εισαγγελέα για το αν θα πρέπει να προφυλακιστεί κάποιος κατηγορούμενος, αυτή θα λύνεται αυθημερόν και μέχρι τότε ο κατηγορούμενος θα κρατείται.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα προβλεπόταν η άρση της διαφωνίας απο το αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο, διαδικασία που έπαιρνε αρκετές βδομάδες. 

Ο κατηγορούμενος, μέχρι να αποφανθεί το συμβούλιο, αφηνόταν ελεύθερος, με αποτέλεσμα κάποιοι να διαφεύγουν στο εξωτερικό, όπως για παράδειγμα συνέβη με τον Μάκη Ψωμιάδη, βασικό κατηγορούμενο στην υπόθεση με τους «στημένους» ποδοσφαιρικούς αγώνες. 

Ο κύριος Παπαϊωάννου δήλωσε ότι τα μέτρα αυτά θα δοθούν σε δημόσιο διάλογο και ότι είναι ανοιχτός σε οποιεσδήποτε προτάσεις για τροποποιήσεις ή συμπλήρωσή τους.